COMMENTAAR - De aandelenmarkten onderschatten Trumps dreigementen – en versterken hem daardoor

Donald Trump voelt zich onaantastbaar – en dat al een tijdje. Zijn uitspraak uit 2016 dat hij midden op Fifth Avenue in New York kon staan en iemand neer kon schieten zonder daarvoor een prijs te betalen, is legendarisch. Sindsdien hebben zijn diverse schandalen dit zelfbeeld waarschijnlijk versterkt. Noch het negeren van een Democratische terugroepactie, noch de – althans indirecte – aansporing van een menigte om het Capitool te bestormen, heeft een einde gemaakt aan zijn carrière. Bij deze man krijg je de indruk dat de grenzen van persoonlijke verantwoordelijkheid verschuiven.

Trump voelt zich ook economisch onaantastbaar. De financiële markten zijn hiervoor de schuldigen. Beleggers negeren steeds vaker uitspraken van het Witte Huis. Het meest recente voorbeeld: zaterdag kondigde Trump de invoering aan van strafheffingen van 30 procent op importen uit de EU. Gezien de dreiging en de mogelijke gevolgen ervan, werd wat wel eens tot een uitverkoop op de aandelenmarkten had kunnen leiden , simpelweg genegeerd. Beleggers gokken erop dat blaffende honden niet bijten en dat Trump alleen maar concessies wil afdwingen.

Men zou dergelijke nonchalance kunnen toejuichen. De grootste straf voor een provocateur is immers altijd minachting. Maar de zaak is complexer. Als de markten geen weerstand meer bieden, groeit het gevaar dat Trump steeds agressievere standpunten inneemt. Dit creëert een zichzelf versterkend proces – met destructief potentieel. De veronderstelde stabiliteit van de markt gaat dan gepaard met een groeiend risico op destabilisatie. De huidige rust is daarom zeer zorgwekkend.

Donald Trump deed vorige week een hint in die richting. In een interview met NBC News zei hij: "Ik denk dat de tarieven zeer goed ontvangen zijn. De aandelenmarkt bereikte vandaag een nieuw record." Op zijn sociale netwerk Truth Social verdubbelde hij zijn inzet en prees zichzelf voor de explosieve groei van de aandelenmarkt sinds de start van zijn tarievenbeleid. Zijn impliciete boodschap: Kijk. Ik kan niet alleen op Fifth Avenue schieten, maar ook op Wall Street – en mensen vinden dat leuk.

Hoewel er geen twijfel over bestaat dat beleggers de president wel aardig vinden, stellen beleggers hun vertrouwen in "Taco". De afkorting staat voor "Trump always chickens out" – en impliceert dat Trump na aanvankelijke dreigementen altijd terugkrabbelt. Trump zal dit verhaal waarschijnlijk als een persoonlijke belediging opvatten, omdat het hem uiteindelijk reduceert tot een makkelijk te herkennen bluffer. Hoe langer de financiële markt dus vertrouwt op het vermogen van de president om terug te krabbelen, hoe meer hij in de verleiding zou kunnen komen om zijn wilskracht te tonen en, voor één keer, niet terug te krabbelen.

Investeren in de veronderstelling dat de aankondigingen van de machtigste man ter wereld betekenisloos zijn, is een riskante strategie. Jamie Dimon, CEO van JP Morgan, is het daarmee eens. De directeur van Amerika's grootste bank constateert een "zelfgenoegzaamheid op de markten". Hij stelt dat ze enigszins ongevoelig zijn geworden en de risico's onderschatten die gepaard gaan met het tariefconflict, het immigratiebeleid, het Amerikaanse federale begrotingstekort en mogelijke renteverhogingen als gevolg van door tarieven veroorzaakte inflatie.

Beleggers hebben goede redenen om het gerucht vanuit het Witte Huis selectief te negeren. Anders zouden ze gedwongen zijn Trumps grillige zigzagkoers in hun beleggingen te volgen. Maar deze onwetendheid is momenteel te ver doorgeschoten. Gezien de moeilijkheid om relevante van irrelevante signalen te onderscheiden, zetten de markten in op het beste scenario. Het resultaat is een beurskoers die volledig haaks staat op de gespannen situatie – en die Trump zou kunnen zien als een aanmoediging om de grenzen van zijn onkwetsbaarheid verder op de proef te stellen.