Vrije dagen | Generatie Z vaker ziek, maar korter

Conflicten tussen generaties zijn niets nieuws, en er bestaan altijd al clichés over. Zorgverzekeraar DAK-Gesundheit nam het onder de loep. Een nieuw rapport richtte zich op de arbeidsmarkt en hoe de zogenaamde Generatie Z (Gen Z) daarin presteert. Generatie Z omvat degenen die geboren zijn tussen 1995 en 2010. Met 8,3 miljoen mensen vertegenwoordigen zij een vijfde van de 43 miljoen werkenden in Duitsland.

Deze groep is al sinds hun kindertijd bekend met digitale media en maakt er gebruik van . Ze hebben de pandemie meegemaakt en de genomen maatregelen hebben een bijzonder negatieve impact op hen gehad. Volgens DAK-CEO Andreas Storm is machteloosheid tijdens de pandemie een van de meest fundamentele levenservaringen van Generatie Z.

De tweedeling in de samenleving werd hierna echter niet overwonnen, maar er volgden nog meer ontwrichtende gebeurtenissen, waaronder de oorlog in Oekraïne. Volgens auteur van de studie Susanne Hildebrandt, hoofd van de afdeling van het IGES Instituut, leeft deze generatie ook onder omstandigheden van een groeiend tekort aan geschoolde arbeidskrachten en dus een grote vraag vanuit bedrijven naar hun arbeidskrachten.

De jongsten in deze groep zijn waarschijnlijk niet op 15-jarige leeftijd al aan het werk, maar het rapport omvat ook leerlingen en jongeren die een duale opleiding volgen. Daarnaast blijft een grotere groep Generatie Z buiten beschouwing: alle andere studenten en mensen met een socialezekerheids- of werkloosheidsuitkering, die mogelijk op zoek zijn naar werk. De werkloosheid in deze leeftijdsgroep bedraagt 8,2 procent, hoger dan gemiddeld. Deskundigen schrijven dit deels toe aan waardeloze, oftewel weinig gevraagde kwalificaties.

Bij bedrijven in Duitsland zijn generatieconflicten zeker aanwezig. Volgens het DAK-rapport meldt 28 procent van de Generatie Z-werknemers dergelijke spanningen tussen verschillende leeftijdsgroepen. Een op de vier voelt zich er sterk of zelfs zeer sterk door belast. Bijna een vijfde heeft er daarentegen helemaal geen last van. Gemiddeld ervaart 23 procent van alle werknemers ze, en 18 procent van deze groep ervaart ze als een last.

Vergeleken met andere sectoren worden conflicten het vaakst waargenomen (door 30 procent van de werknemers elk) in de gezondheidszorg en de sociale dienstverlening, evenals in het onderwijs. Volgens de Böcklerstichting worden deze sectoren duidelijk gedomineerd door vrouwen, met 72 tot 80 procent van de werknemers. Volgens de expert van Iges werden genderaspecten echter "niet diepgaand onderzocht" in de DAK-studie, zoals nd verklaarde in reactie op een enquête.

Wat betreft de ontwikkeling van het tekort aan geschoolde arbeidskrachten, is de bevinding over conflictpercepties een extra waarschuwingssignaal dat de arbeidsomstandigheden, met name voor vrouwen (en vooral moeders), verbeterd moeten worden. Het feit dat generatieconflicten het minst voorkomen in bedrijven in de dataverwerking en informatiediensten, is hiermee in overeenstemming. Volgens branchevereniging Bitcom ligt het aandeel mannen in de IT alleen al rond de 80 procent.

Het DAK-rapport onthult verschillen in ziekteverzuim. In tegenstelling tot de stereotypen over de vermeende luiheid van werknemers onder de 30, bedroeg hun ziekteverzuim in 2024 4,7 procent, vergeleken met 5,4 procent van alle DAK-verzekerden. Het verschil is aanzienlijk groter in het aantal ziekteverzuimen: in 2024 werden 42 procent meer ziekteverzuimgevallen geregistreerd dan voor alle werknemers. Gemiddeld zijn werknemers onder de 30 echter aanzienlijk korter ziek.

Alle generaties hebben van de pandemie geleerd wat betreft het omgaan met infecties: volgens het rapport is 49 procent van alle werknemers voorzichtiger geworden, en bij werknemers onder de 30 is dat iets meer, namelijk 54 procent. Laatstgenoemden melden zich vaker ziek als preventieve maatregel om te voorkomen dat een hoest of verkoudheid verergert. Het aantal dagen dat werknemers ziek zijn vanwege ademhalingsproblemen is onder hen aanzienlijk hoger dan onder alle werknemers.

Dit kan deels worden verklaard door het feit dat jongeren minder vaak thuis kunnen werken. De groep onder de 30 is verdeeld: 15- tot 24-jarigen hebben het kleinste aandeel mobiele werknemers, terwijl 25- tot 34-jarigen het grootste aandeel hebben.