Johan Djourou brengt hart en kalmte in het nationale vrouwenelftal – hij weet wat een thuis-EK betekent

Het was een warme dag in juli vorig jaar en de Europese kampioenschappen voor mannen waren net begonnen in Duitsland, toen Johan Djourou werd voorgesteld in een eenvoudige seminarruimte in een hotel in de agglomeratie Zürich.

Natuurlijk had hij met zijn 76 interlands voor Zwitserland geen introductie nodig. De aanwezigen wilden echter weten wat hij ineens met het nationale vrouwenelftal deed, met de vage titel "Sportcoördinator van het seniorenelftal". Djourou zei: "Ik zit in een positie waarin ik niet alleen voor het geld moet werken, maar ook met mijn hart."

En net zoals hij destijds de kale seminarruimte vulde met zijn aanwezigheid en warmte, vulde hij vorig jaar ook een leemte in de nog steeds groeiende samenstelling van het nationale vrouwenelftal. Djourou lijkt overal te zijn; zelfs voor belangrijke wedstrijden slentert hij met een sereniteit over het veld, alsof niets hem nog kan raken. Met zijn 1,91 meter en zijn vlechten valt hij op, maar vormt toch een harmonieus onderdeel van het geheel. Hij neemt selfies, omhelst herhaaldelijk iemand, als een zonnestraal die de mensen in dit team bereikt, hen verbindt en warmte geeft.

De spelers denken er net zo over. Sydney Schertenleib zei tijdens een persconferentie over de 38-jarige: "Johan is er als je een knuffel nodig hebt. Ik ga naar hem toe als ik positieve energie nodig heb. Hij moedigt je aan." Dat was bijvoorbeeld het geval toen ze niet mocht starten in de openingswedstrijd van het EK. Vele jaren geleden, toen Djourou nog verdediger was bij Arsenal, vertelde hij aan de NZZ: "Angst heeft nooit deel uitgemaakt van mijn persoonlijkheid. Ik ben een zachtaardig persoon; ik hou ervan om relaxed te zijn. Dat is mijn karakter."

Het verbinden van spelers en staf was vanaf het begin Djourou's taak. De staf van het nationale vrouwenelftal is nog niet zo uitgebreid als die van het mannenelftal. Er zijn nog steeds te veel taken voor te weinig mensen op de vrouwenvoetbalafdeling, maar het EK heeft ook kansen gecreëerd voor Marion Daube, de directeur vrouwenvoetbal van de Zwitserse voetbalbond. Djourou's rol zou organisch moeten groeien, zei ze een jaar geleden. De verantwoordelijken bij de bond voelden aan dat de meertalige Genève-inwoner een aanwinst voor het team zou zijn – hij was als nationale speler al een integrerende figuur. Daarom gaven ze hem een vast contract.

Djourou had eerder al veelvuldig met Daube gesproken, met de vertrekkende SFV-voorzitter Dominique Blanc, en hij is bevriend met Vincent Cavin, de voormalige assistent-coach van het mannenelftal. Toen de trainerspositie van het vrouwenelftal vacant werd, diende hij gewoon zijn cv in, ondanks het ontbreken van de vereiste licenties. Het komt nog steeds zelden voor dat een mannelijke oud-voetballer met een internationale carrière geïnteresseerd is in vrouwenvoetbal, laat staan zich eraan wijdt. Ook Djourou begon er pas echt over na te denken toen de eerste van zijn drie dochters plotseling aankondigde dat ze voetbalster wilde worden.

Vanaf dat moment coachte Djourou niet alleen zijn dochters, maar nam hij ook een meisjesteam over bij FC Lancy. Hij was onder de indruk van de toewijding, leergierigheid en speelvreugde van de speelsters. Hij zegt dat de mentaliteit onder vrouwen enigszins verschilt van die van mannen: de gevoeligheid, de behoefte om te luisteren, te begrijpen en geduld te hebben. Een speelster uit zijn jeugdteam benaderde hem echter en drong erop aan dat hij strenger moest zijn. Djourou's eigen motivatie is dat meisjes ooit net zo groots van voetbal kunnen dromen als hij als klein jongetje.

Djourou is natuurlijk niet alleen verantwoordelijk voor het in goede stemming houden van het Zwitserse nationale team. Hij is betrokken bij trainingen, levert tactische en technische input en deelt zijn ideeën met de technische staf van Pia Sundhage. De verdedigers waarderen zijn gedetailleerde advies en in de kleedkamer vertelt hij over zijn ervaringen tegen de beste spelers ter wereld. Djourou is ook verantwoordelijk voor de nalatenschap van het EK 2025, zoals het Footura+ trainingsprogramma, dat vorig jaar de spelers van de uitgebreide nationale selectie ondersteunde bij een optimale voorbereiding.

Djourou heeft ook een EK in eigen land meegemaakt. Hij was er bij op het mannentoernooi in 2008, midden in de actie, met zijn familie op de tribune, genietend van de sfeer – maar speelde niet. "Finales hebben altijd belangrijke momenten. Het kan alle kanten op. Dat kan ik goed overbrengen", zei hij in een videogesprek vlak voor het EK, ook daar toegankelijk en boeiend. "Je speelt of je speelt niet, het is niet makkelijk. Vreugde en teleurstelling liggen vaak dicht bij elkaar. Dingen worden voor het leven gegrift." Zelfs een 18-jarige van nu zal zoiets waarschijnlijk nooit meer meemaken.

Djourou bewaart ook zijn kalmte, want niet alles is in zijn carrière vlekkeloos verlopen. Blessures plagen hem te vaak en tegen het einde van zijn carrière wisselde hij meerdere keren van team. "Ik heb lang gevoetbald, en je maakt goede en minder goede dingen mee. Daarna worden veel dingen relatief, komen de rust terug," zegt hij. "Mensen denken vaak: je moet altijd winnen, ook vóór het EK. Maar dat kan niet. Elk team verliest op het EK, op één na."

Djourou zal tijdens het EK in eigen land minstens één keer over het veld rennen en knuffels en ervaringen uitdelen. "Allemaal samen – voor één doel. Waar vind je dat nog?"