Gezondheid: Waarom krijg ik altijd urineweginfecties? En waarom zijn ze zo moeilijk te behandelen?
Urineweginfecties ontstaan wanneer bacteriën in de urinewegen terechtkomen. Ze veroorzaken pijn en vereisen dat u vaak naar het toilet moet.
Terugkerende urineweginfecties gaan nog verder : ze komen herhaaldelijk terug of verdwijnen nooit helemaal, ondanks behandeling. De diagnose recidiverende urineweginfecties wordt meestal gesteld wanneer iemand binnen zes maanden twee of meer infecties oploopt, of binnen een jaar drie of meer.
(In Frankrijk spreekt de Hoge Autoriteit voor de Volksgezondheid van “recidiverende acute blaasontsteking” wanneer er binnen een periode van 12 maanden minstens vier keer sprake is van blaasontsteking of urineweginfectie, noot van de redacteur.)
Iedereen kan er last van krijgen. Maar sommige mensen zijn er vatbaarder voor vanwege hun gestel of bepaalde hygiënische gewoonten. Vrouwen lopen meer risico op urineweginfecties dan mannen , bijvoorbeeld vanwege hun kortere plasbuis en hormonale veranderingen die verband houden met de menopauze, waardoor de beschermende laag van de urinewegen kan afnemen. Seksueel actieve mensen lopen ook een groter risico, omdat bacteriën zich kunnen verspreiden naar de genitaliën.
Tot 60% van de vrouwen krijgt in haar leven minstens één keer te maken met een urineweginfectie. Hoewel er effectieve behandelingen beschikbaar zijn, krijgt ongeveer 25% van de vrouwen binnen zes maanden last van terugkerende infecties. Ongeveer 20-30% van de urineweginfecties reageert niet op conventionele antibiotica . De uitdaging bij chronische urineweginfecties ligt in het vermogen van bacteriën om zichzelf te beschermen tegen behandelingen.
Waarom zijn terugkerende urineweginfecties zo moeilijk te behandelen?Vroeger werden infecties die met antibiotica werden behandeld als eenvoudig beschouwd, maar nu weten we dat terugkerende urineweginfecties complex zijn. De sluwe aard van de bacteriën die verantwoordelijk zijn voor deze aandoening, zorgt ervoor dat ze zich in de blaaswand verstoppen, buiten het bereik van antibiotica.
Bacteriën vormen biofilms, een soort beschermende barrière die hen vrijwel immuun maakt voor standaard antibioticabehandelingen.
Deze mogelijkheid om behandelingen te ontwijken heeft geleid tot een zorgwekkende toename van antibioticaresistentie. Dit is een wereldwijd gezondheidsprobleem dat ervoor zorgt dat sommige conventionele behandelingen niet effectief zijn.
Antibiotica moeten worden verfijnd om gelijke tred te houden met de ontwikkeling van bacteriën, net als het griepvaccin, dat jaarlijks wordt bijgewerkt om de nieuwste stammen van het griepvirus te bestrijden. Als we jaar na jaar hetzelfde griepvaccin zouden gebruiken, zou de effectiviteit ervan afnemen, net zoals overmatig gebruikte antibiotica hun effectiviteit verliezen tegen bacteriën die zich hebben aangepast.
Maar het bestrijden van antibioticaresistente bacteriën is veel moeilijker dan het griepvaccin aanpassen. Bacteriën evolueren op manieren die moeilijker te voorspellen zijn, waardoor het moeilijker wordt om nieuwe, effectieve antibiotica te ontwikkelen. Het is als een oneindig spel waarin bacteriën altijd een stap voor zijn.
De behandeling van terugkerende urineweginfecties is nog steeds sterk afhankelijk van antibiotica. Maar artsen worden vindingrijker en passen medicijnen aan of schrijven lage doses voor langere tijd voor om de bacteriën te slim af te zijn.
Artsen leggen ook steeds meer nadruk op grondige diagnostiek om terugkerende urineweginfecties vroegtijdig en accuraat te identificeren. Door gedetailleerde vragen te stellen over de duur en frequentie van de symptomen, kunnen zorgverleners gemakkelijker onderscheid maken tussen geïsoleerde urineweginfecties en chronische aandoeningen.
De initiële behandelaanpak kan de kans aanzienlijk beïnvloeden dat een urineweginfectie chronisch wordt. Vroegtijdige en gerichte behandeling, gebaseerd op de specifieke bacterie die de infectie veroorzaakt en de gevoeligheid ervan voor antibiotica, kan het risico op herhaling verminderen.
Voor postmenopauzale vrouwen heeft oestrogeentherapie veelbelovende resultaten opgeleverd bij het verminderen van het risico op terugkerende urineweginfecties. Na de menopauze kunnen dalende oestrogeenspiegels leiden tot veranderingen in de urinewegen, waardoor deze vatbaarder worden voor infecties. Deze behandeling herstelt de balans tussen de vaginale en urinewegen, waardoor het risico op urineweginfecties afneemt.
Ook veranderingen in de levensstijl, zoals meer water drinken en het volgen van bepaalde hygiëneregels (bijvoorbeeld de handen wassen met zeep na toiletgebruik en van voor naar achteren vegen, zoals vrouwen wordt aangeraden), spelen een belangrijke rol.
Sommige mensen zweren bij cranberrysap of voedingssupplementen. Maar onderzoekers evalueren nog steeds de daadwerkelijke effectiviteit van deze middelen.
Wetenschappers werken momenteel aan nieuwe behandelingen voor terugkerende urineweginfecties. Een veelbelovende mogelijkheid is de ontwikkeling van vaccins die urineweginfecties volledig zouden kunnen voorkomen, net zoals griepvaccins ons immuunsysteem voorbereiden op de bestrijding van griep.
Een andere nieuwe methode die wordt onderzocht, is fagentherapie. Deze maakt gebruik van speciale virussen, bacteriofagen genaamd, die alleen de slechte bacteriën aanvallen die urineweginfecties veroorzaken en deze doden, terwijl de goede bacteriën in het lichaam met rust worden gelaten. Dit voorkomt dat de bacteriën resistent worden tegen de behandeling, wat een groot voordeel is.
Onderzoekers onderzoeken ook de mogelijkheden van probiotica. Probiotica brengen nuttige bacteriën in de urinewegen om schadelijke ziekteverwekkers te verslaan. Deze goede bacteriën nemen ruimte en hulpbronnen in beslag in de urinewegen, waardoor het voor schadelijke ziekteverwekkers moeilijker wordt om zich te vestigen.
Probiotica kunnen ook stoffen produceren die de groei van schadelijke bacteriën remmen en de immuunreactie van het lichaam versterken.
Terugkerende urineweginfecties vormen een groot probleem, maar dankzij huidige behandelingen en veelbelovend onderzoek komen we steeds dichter bij het moment dat ze tot het verleden behoren.
