Amerikaanse tarieven op Europese goederen vormen een bedreiging voor consumenten aan beide zijden van de Atlantische Oceaan

De Europese Unie verwacht maandag te horen of president Donald Trump zware invoerrechten gaat opleggen aan de grootste handelspartner van Amerika. Economen waarschuwen dat deze stap grote gevolgen zal hebben voor bedrijven en consumenten aan beide zijden van de Atlantische Oceaan.

President Trump zei dit weekend op sociale media dat hij vanaf maandagmiddag brieven over tariefverhogingen zou sturen naar landen waarmee de VS geen bevredigende handelsovereenkomsten heeft gesloten. Japan en Zuid-Korea waren de eersten die brieven ontvingen . De regering-Trump stuurde maandag brieven naar de Japanse premier Shigeru Ishiba en de Zuid-Koreaanse president Lee Jae-myung, waarin stond dat de tarieven van 25% voor hun landen op 1 augustus van kracht zouden worden.

Trump legde begin april een importheffing van 20% op alle in de EU geproduceerde producten op als onderdeel van een reeks tarieven gericht op landen waarmee de Verenigde Staten een handelstekort hebben. Enkele uren nadat de landspecifieke heffingen van kracht werden, stelde hij ze uit tot 9 juli tegen een standaardtarief van 10% om de financiële markten te kalmeren en tijd te geven voor onderhandelingen.

Trump uitte echter zijn ongenoegen over de houding van de EU in de handelsbesprekingen en zei dat hij het tarief voor Europese export zou verhogen naar 50%, waardoor alles – van Franse kaas en Italiaanse lederwaren tot Duitse elektronica en Spaanse farmaceutische producten – in de VS veel duurder zou kunnen worden.

De uitvoerende commissie van de EU, die de handelszaken voor de 27 lidstaten van het blok behandelt, zei dat haar leiders hopen een akkoord te sluiten met de regering-Trump. Zonder akkoord zei de EU bereid te zijn te reageren met tarieven op honderden Amerikaanse producten, variërend van rundvlees en auto-onderdelen tot bier en Boeing-vliegtuigen.

De Amerikaanse minister van Financiën, Scott Bessent, vertelde zondag in het programma "State of the Union" van CNN dat "de EU erg traag aan de onderhandelingstafel zat", maar dat de gesprekken nu "zeer goede voortgang" boekten.

Hier zijn belangrijke dingen die u moet weten over handel tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie.

De Europese Commissie beschrijft de handel tussen de VS en de EU als "de belangrijkste handelsrelatie ter wereld".

Volgens het statistiekbureau Eurostat van de EU bedroeg de waarde van de handel in goederen en diensten tussen de EU en de VS in 2024 1,7 biljoen euro (2 biljoen dollar), wat neerkomt op een gemiddelde van 4,6 miljard euro per dag.

De grootste export van de VS naar Europa was ruwe olie, gevolgd door farmaceutische producten, vliegtuigen, auto's en medische en diagnostische apparatuur.

De grootste exportproducten van Europa naar de VS waren farmaceutische producten, auto's, vliegtuigen, chemicaliën, medische instrumenten, wijn en sterke drank.

Trump klaagde over het handelsoverschot van 198 miljard euro van de EU op het gebied van goederen. Hieruit blijkt dat Amerikanen meer spullen kopen bij Europese bedrijven dan andersom.

Amerikaanse bedrijven vullen echter een deel van de kloof door de EU te overtreffen in diensten als cloud computing, reisboekingen en juridische en financiële diensten.

Door het overschot op de dienstensector daalde het handelstekort van het land met de EU tot 50 miljard euro (59 miljard dollar). Dat is minder dan 3% van de totale handel tussen de VS en de EU.

Voordat Trump terugkeerde naar de macht, onderhielden de VS en de EU over het algemeen een coöperatieve handelsrelatie en lage tarieven aan beide kanten. Het Amerikaanse tarief bedroeg gemiddeld 1,47% voor Europese goederen, terwijl dat van de EU gemiddeld 1,35% bedroeg voor Amerikaanse producten.

Maar het Witte Huis heeft sinds februari een veel minder vriendelijke houding aangenomen tegenover de trouwe Amerikaanse bondgenoot. Naast de fluctuerende invoerrechten op Europese goederen die Trump heeft geopperd, is de EU onderworpen aan het door zijn regering voorgestelde invoerrecht van 50% op staal en aluminium, en een belasting van 25% op geïmporteerde auto's en onderdelen.

Ambtenaren van de Trump-regering hebben een aantal kwesties aangekaart die ze aangepakt willen zien, waaronder landbouwbarrières zoals de EU-gezondheidsregelgeving die een verbod op met chloor gewassen kip en met hormonen behandeld rundvlees omvat.

Trump heeft ook kritiek geuit op de Europese btw, die EU-landen dit jaar heffen bij verkoop tegen tarieven van 17% tot 27%. Veel economen beschouwen btw echter als handelsneutraal, omdat deze zowel op binnenlandse als op geïmporteerde goederen en diensten van toepassing is. Omdat nationale overheden de belastingen via wetgeving vaststellen, heeft de EU aangegeven dat ze niet aan de orde komen tijdens handelsonderhandelingen.

"Wat betreft de netelige kwesties van regelgeving, consumentennormen en belastingen kunnen de EU en haar lidstaten niet veel toegeven", aldus Holger Schmieding, hoofdeconoom bij de Duitse Berenberg Bank. "Ze kunnen de manier waarop ze de enorme interne markt van de EU beheren niet aanpassen aan de eisen van de VS, die vaak geworteld zijn in een onjuist begrip van hoe de EU werkt."

Economen en bedrijven zeggen dat hogere tarieven zullen leiden tot hogere prijzen voor Amerikaanse consumenten op geïmporteerde goederen. Importeurs moeten beslissen hoeveel van de extra belastingkosten ze via lagere winsten zullen absorberen en hoeveel ze aan hun klanten zullen doorberekenen.

Mercedes-Benz-dealers in de VS hebben gezegd dat ze de prijzen voor modeljaar 2025 "tot nader order" handhaven. De Duitse autofabrikant heeft een gedeeltelijk invoerrechtenschild omdat 35% van de in de VS verkochte Mercedes-Benz-voertuigen in Tuscaloosa, Alabama, wordt geproduceerd. Het bedrijf verwacht echter dat de prijzen de komende jaren "aanzienlijk zullen stijgen".

Simon Hunt, CEO van de Italiaanse wijn- en sterkedrankproducent Campari Group, vertelde beleggingsanalisten dat de prijzen voor sommige producten zouden kunnen stijgen of gelijk zouden kunnen blijven, afhankelijk van wat concurrenten doen. Als concurrenten de prijzen verhogen, zou het bedrijf kunnen besluiten de prijzen voor Skyy wodka of Aperol aperitief gelijk te houden om marktaandeel te winnen, aldus Hunt.

Trump betoogt dat het moeilijker maken voor buitenlandse bedrijven om in de VS te verkopen een manier is om de heropleving van de Amerikaanse productie te stimuleren. Veel bedrijven hebben dit idee verworpen of gezegd dat het jaren zou duren voordat het positieve economische voordelen zou opleveren. Sommige bedrijven zijn echter bereid gebleken om een ​​deel van de productie naar de Verenigde Staten te verplaatsen.

Het in Frankrijk gevestigde luxeconcern LVMH, dat merken als Tiffany & Co., Luis Vuitton, Christian Dior en Moet & Chandon beheert, zou een deel van de productie naar de Verenigde Staten kunnen verplaatsen, aldus miljardair en CEO Bernaud Arnault tijdens de jaarlijkse vergadering van het bedrijf in april.

Arnault, die aanwezig was bij de inauguratie van Trump, heeft Europa opgeroepen om een ​​akkoord te sluiten op basis van wederzijdse concessies.

"Als we uiteindelijk hoge tarieven krijgen, ... zullen we gedwongen worden onze productie in de VS te verhogen om tarieven te vermijden", zei Arnault. "En als Europa er niet in slaagt intelligent te onderhandelen, zal dat voor veel bedrijven de gevolgen zijn. ... Als het zover komt, is het de schuld van Brussel."

Sommige voorspellingen geven aan dat de Amerikaanse economie meer risico loopt als de onderhandelingen mislukken.

Volgens een onderzoek van Bruegel, een denktank in Brussel, zou de EU zonder akkoord 0,3% van haar bruto binnenlands product verliezen en het Amerikaanse BBP met 0,7% dalen als Trump importtarieven van 10% tot 25% oplegt aan Europese goederen.

Gezien de complexiteit van sommige kwesties komen beide partijen mogelijk pas vóór de deadline van woensdag tot een raamovereenkomst. Dat zou waarschijnlijk een basistarief van 10% en de invoerrechten op auto's, staal en aluminium van kracht laten totdat de details van een formele handelsovereenkomst zijn uitgewerkt.

De meest waarschijnlijke uitkomst van de handelsbesprekingen is dat "de VS akkoord gaat met overeenkomsten waarin ze hun ergste dreigementen van 'vergeldingsheffingen' van ruim boven de 10% terugdraaien", aldus Schmieding. "De weg ernaartoe kan echter hobbelig zijn."

De VS zou vrijstellingen voor sommige goederen kunnen aanbieden, wat de weg naar een akkoord zou kunnen effenen. De EU zou kunnen aanbieden om bepaalde regels te versoepelen die het Witte Huis als handelsbelemmeringen beschouwt.

"Trump zou dit misschien als een 'overwinning' voor hem kunnen verkopen, maar de uiteindelijke slachtoffers van zijn protectionisme zouden natuurlijk vooral de Amerikaanse consumenten zijn", aldus Schmieding.

• Scott Bessent
• Donald Trump
• Belastingen
• Auto-industrie