Wat wil je dat het vriespunt op 5.000 meter is? Ligabue's oproep tegen de klimaatcrisis

Er verandert iets. Eindelijk begint de wereld van kunst en muziek zich duidelijk uit te spreken over de klimaatcrisis . In een tijd waarin stilte of trivialisering de meest voorkomende reactie lijken te zijn, was er iemand nodig die, vanaf het podium, deze verdoving kon doorbreken. En Luciano Ligabue deed dat . Tijdens zijn concert in Campovolo , een paar dagen geleden, gaf Ligabue het publiek iets dat verder ging dan muziek . Hij bracht een heldere, ongemakkelijke en noodzakelijke reflectie op het podium. Een uitbarsting, bijna een beschaafd pleidooi, die het podium in een vierkant veranderde. En hij gebruikte simpele, directe woorden die onmogelijk te negeren waren: "Ze blijven ons vertellen dat er niets is veranderd. Dat het altijd warm is geweest in de zomer. Dat het aanpakken van het klimaatprobleem een ​​luxe is die we ons niet kunnen veroorloven."

De klacht van Ligabue

Wat Ligabue doet, is niet zomaar een aanklacht, het is een standpunt. Een standpunt dat de muziek te lang aan de kant heeft geschoven, alsof kunst neutraal moet blijven tegenover bewijs . Maar kunst is nooit neutraal. Het is een uiting van de tijd waarin we leven en vandaag de dag spreekt deze tijd ons aan over een krankzinnig klimaat, over een evenwicht dat aan het wankelen is, over een collectieve blindheid die ons de afgrond in dreigt te sleuren.

Ligabue vervolgt, met de stem van iemand die geen onverschilligheid meer accepteert: "Wat wil je dat de droogte op Sardinië of Sicilië wordt? Wat wil je dat de overstromingen, de overstromingen, de stormvloeden worden? Wat wil je dat al die mensen zijn die alles verloren en vervolgens met rust werden gelaten?" De kracht van deze woorden schuilt in hun trouw aan de realiteit. Ze slaan juist daarom: om hun ontwapenende alledaagsheid. Want ja, dát is precies wat ze ons elke dag herhalen om niet te handelen, om niet echt te veranderen, om geen verantwoordelijkheid te nemen. En toch, zoals Ligabue ons eraan herinnert, zouden zelfs degenen die wereldwijde beslissingen nemen, een oog voor de toekomst moeten hebben. Ze zouden het gewicht moeten voelen van wat ze als erfenis nalaten. En dan vraagt ​​hij, bijna bitter: "Deze mensen hier – de leiders van de wereld – zullen ook kinderen of kleinkinderen krijgen ."

Het vriespunt op 5.000 meter

Het is een even simpele als verwoestende vraag. Want als ze er echt over na zouden denken, als ze echt even de tijd zouden nemen om vooruit te kijken, zouden ze misschien niet langer hun schouders ophalen en buigen voor de logica van onmiddellijke winst . Maar het klimaat, het milieu, het lot van de planeet – zo wordt gezegd – kan wachten . De markt komt eerst. Alleen is dat niet langer het geval. De tijd om te wachten is voorbij. De klimaatcrisis is geen hypothese, die is er al. En de gegevens van deze dagen bewijzen dit: volgende week zaterdag zal volgens de voorspellingen het vriespunt – dat wil zeggen de hoogte waarop de temperatuur tot nul graden daalt – de 5.000 meter overschrijden. Dit betekent dat zelfs de hoogste toppen van de Alpen midden juni boven nul zullen uitkomen. Dit is een zeer ernstige anomalie, een toestand die zich misschien ooit in augustus voordeed, maar nooit zo vroeg. De warme lucht die door de Afrikaanse subtropische anticycloon wordt aangevoerd, zal opstijgen tot aan de Alpenboog. Sterker nog, alle Italiaanse bergen zullen warm zijn. Het smelten van gletsjers zal versnellen, de weersomstandigheden zullen onstabiel worden en het risico op extreme gebeurtenissen zal zeer hoog zijn.

"Wat wil je dat het is?"

In deze context is het blijven ontkennen, minimaliseren of uitstellen van structurele interventies niet alleen onverantwoordelijk, het is gewoonweg waanzin. Het is een historische verantwoordelijkheid die men verwaarloost. En dus hebben we vandaag de dag meer dan ooit muziek nodig – muziek die iedereen bereikt, muziek die binnenkomt waar de politiek vaak niet komt – om het risico te nemen iets te zeggen. Om onze ogen te openen. Want, zoals Ligabue zingt in "Cosa vuoi che sia": "De ogen doen wat ze kunnen, alles wat ze niet zien, is omdat jij het niet wilt zien."

Het probleem is niet alleen de onzichtbaarheid van de klimaatcrisis, maar ook de vrijwillige weigering om die onder ogen te zien. Een vorm van stille medeplichtigheid, die alles laat doorgaan alsof er niets aan de hand is. Luisterend naar het stuk, lijkt het geschreven om deze trieste realiteit te vertellen, met een bittere, bijna cynische ironie: "Wat wil je dat het is, het gaat allemaal voorbij, nog even en je lacht erom. Wat wil je dat het is, je zit er gewoon middenin, betaalt je rekening en lost het zelf op."

In deze woorden schuilt de eenzaamheid van burgers, van mensen die te horen krijgen: zie maar. En ondertussen draait de wereld door, blind, doof, afgeleid. Maar vandaag kunnen we het ons niet meer veroorloven. We kunnen niet langer wachten tot "iemand" ervoor zorgt. Het is tijd om te handelen. Om gewoontes, prioriteiten en consumptiemodellen ter discussie te stellen. Om te veranderen. Zelfs met kleine gebaren. De reactie die ieder van ons vandaag kiest, zal het verschil maken voor morgen.