Het beeld van Maria Magdalena van Donatello vertoont tekenen van een zeldzame ziekte.

Waarschijnlijk lijdend aan een zeldzame ziekte: een mager gezicht, diepliggende ogen, lang, stug haar, extreem dun tot het punt waarop haar spieren en pezen zichtbaar zijn, een verouderde uitstraling en prominente aderen. De Boetvaardige Magdalena, gebeeldhouwd door Donatello tussen 1453 en 1455, wijkt aanzienlijk af van de klassieke iconografie van de heilige.

Bovendien vertoont het werk, na zorgvuldige visuele analyse, alle kenmerken van lipodystrofie , een ziekte die gekenmerkt wordt door verlies van vetweefsel. Het Bambino Gesù Kinderziekenhuis heeft, samen met het Observatorium voor Zeldzame Ziekten (OMAR) en het Ministerie van Cultuur, een paleopathologische studie gepubliceerd in het Journal of Endocrinological Investigation, waarin het verband wordt onderzocht tussen het beroemde houten beeld, gehuisvest in het Museo dell'Opera del Duomo in Florence, en deze ziekte.

Paleopathologie

Paleopathologie bestudeert oude ziekten aan de hand van biologische overblijfselen en indirecte bronnen, zoals historische documenten en kunstwerken, waarvan de medische interpretatie inzicht kan bieden in de oude geschiedenis van menselijke ziekten. Dit is het geval bij veel Egyptische, Griekse, Romeinse en Zuid-Amerikaanse schilderijen en sculpturen. Onderdeel van dit vakgebied is de studie die de verschijning van Donatello's beeld van Maria Magdalena identificeerde als symptomen van een persoon die aan lipodystrofie lijdt, een persoon die hoogstwaarschijnlijk model heeft gestaan voor het beeld van de Florentijnse kunstenaar.

De term lipodystrofie verwijst naar een breed scala aan zeldzame ziekten die, hoewel ze worden gekenmerkt door verschillende oorzaken en manifestaties, allemaal gepaard gaan met verlies van onderhuids vetweefsel. Het ontbreken van dit specifieke type weefsel leidt tot schadelijke vetophoping in de buurt van andere organen, voornamelijk in de lever (leververvetting). Dit resulteert in de ontwikkeling van leverdisfunctie, stofwisselingsstoornissen (diabetes en dyslipidemie) en hartproblemen (hypertrofische cardiomyopathie). Lipodystrofieën kunnen erfelijk (familiair of genetisch) of verworven zijn, als gevolg van andere ziekten of het gebruik van medicijnen. Lipodystrofieën worden bovendien geclassificeerd als gegeneraliseerd of partieel, afhankelijk van de mate van vetverlies.