Is huishoudelijke hulp alleen iets van de 21e eeuw?

"Hoe vaak hebben we onze vrienden en familie niet horen zeggen: 'Ze zijn als familie', wanneer ze het hebben over de persoon die hun huis schoonmaakt?" vraagt schrijfster María Agúndez (Zaragoza, 1990) zich vaak af, ervan overtuigd dat neerbuigendheid ontstaat omdat huishoudelijke taken een taboeonderwerp zijn dat zelfs de meest ruimdenkende mensen ongemakkelijk kan maken. "Omdat we iemand in huis halen die ons diepste zelf kent, staan we op die goede en schijnbaar idyllische relatie. Maar wat gebeurt er als die persoon geen deel wil uitmaken van je inner circle en gewoon een baan wil, zonder dat dat vriendschap impliceert? Dwingen we deze vertrouwdheid ook op andere beroepen? En vooral, waarom doen we het?"
Dit zijn enkele van de vragen die Agúndez probeert te beantwoorden in de roman Casas Limpias (Schone Huizen ) (Temas de Hoy), die volgt op haar veelgeprezen debuut in 2021 met Piscinas que no cubre (Zwembaden zonder Overdekking) (Dieciséis), dat zich afspeelde op een onbekend Menorca in de winter. In dit nieuwe verhaal is de hoofdpersoon Sol, een jonge vrouw die, ondanks haar liefde voor schoonmaken, zich gedwongen voelt om iemand in te huren om haar te helpen met de huishoudelijke klusjes. Uiteindelijk geeft ze toe, en zo komen Diana en Emily, twee huishoudsters die erop staan samen te werken "omdat ze de taken zo sneller kunnen afronden", in haar leven.
Voor de hoofdpersoon van de roman is het feit dat twee mensen haar huis schoonmaken in strijd met haar moderne idealen.Wat aanvankelijk behulpzaam had moeten zijn, verandert in een constante zorg over wat mensen zullen zeggen. Die buurvrouw die elke avond melk en ontbijtgranen eet en haar in de wasruimte tegenkomt, lijkt haar te veroordelen om haar beslissing, zo houdt Sol zichzelf voor, ook al zegt niemand er iets over. Kan ze haar eigen huis niet schoonmaken?
Er is geen gebrek aan ethische conflicten waar de hoofdpersoon mee te maken krijgt, aangezien de aanwezigheid van deze twee vrouwen die haar persoonlijke tempel schoonmaken botst met haar moderne idealen. De lezer voelt zich misschien ook zo, ongeacht of ze wel of geen baan heeft, of dat hoopt de auteur tenminste. "Is een dienstmeisje iets ordinairs? Is het van deze eeuw? Of, integendeel, mits alle papieren in orde zijn, is het iets dat je in staat stelt je aan iets anders te wijden, en bovendien bied je iemand een baan aan?"

Schrijfster María Agúndez tijdens haar bezoek aan Barcelona
Llibert TeixidoAgúndez betoogt dat dit geen vragen zijn waarop in deze roman antwoorden zullen worden gevonden. "Het was niet mijn bedoeling om een politiek of aanklagend boek te schrijven. Ik laat gewoon de realiteit zien en de gesprekken die op tafel liggen." Hij herinnert zich een etentje met een paar vrienden, waarbij meer dan de helft van hen een huishoudelijke hulp had. Tijdens die bijeenkomst kwam een andere, even grote vraag naar voren, die over genderongelijkheid ging. "De vrouwen in de groep hadden het telefoonnummer van de persoon. De meeste stellen wisten daarentegen weinig meer dan de naam."
De schrijver vindt hiervoor een verklaring. "Schoonmaken is een taak die van oudsher aan vrouwen is toevertrouwd. We zijn ons er altijd in blijven verdiepen, en ondanks de tijd is dat zo gebleven. Daarom komt de taak om huishoudelijke hulp te vinden, vaak door zelfoplegging, op ons af wanneer we besluiten die in te huren. Het is prima, je maakt niet schoon, maar je bent verantwoordelijk voor de communicatie, je zorgt ervoor dat alle producten in huis zijn, je betaalt ze... We accepteren die rol, of berusten erin, vaak onbewust."
“Het was niet mijn bedoeling om een politiek boek te schrijven, maar om de gesprekken die op tafel liggen te laten zien.”
Naast kwesties rond hygiëne behandelt de roman ook andere eisen die er niet voor bedoeld zijn, zoals het "recht om verzorger te zijn als je dat wilt", en benadrukt het gebruik van het vrouwelijke, omdat "het meestal iets is dat ons toekomt. Theoretisch feminisme is geweldig en essentieel, maar we slagen er vaak niet in het in de praktijk te brengen, tot het punt waarop het verkeerd lijkt dat een vrouw zich op haar gemak voelt in de rol van moeder. Sol vindt het heerlijk om voor haar baby te zorgen, en soms lijkt het alsof dat haar enige ambitie is. En als dat zo was, wat zou er dan gebeuren?"
Het vermeende gebrek aan doelen – "of in ieder geval de doelen die de maatschappij haar oplegt" – zet de hoofdpersoon voortdurend onder druk. Ze werkt als secretaresse voor een bekende schilder en galeriehouder en luistert voortdurend naar de kritiek en het advies van haar familie en vrienden, die vinden dat ze een betere baan verdient. Maar: "Wat is een betere baan? Zijn er banen die waardevoller zijn dan andere?"
lavanguardia