Slechts 3% van de banen loopt gevaar door kunstmatige intelligentie: de meeste worden bekleed door vrouwen

De opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) belooft de arbeidsmarkt te veranderen, maar niet per se op de apocalyptische manier die vaak wordt gedacht.

Volgens een recent rapport van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) is slechts 3% van de huidige banen volledig blootgesteld aan automatiseringstechnologieën zoals generatieve AI. De meeste functies – 64% – blijven onaangetast , terwijl de resterende 36% er wel in enige mate mee te maken heeft.

De sleutel tot het begrijpen van dit fenomeen ligt in het verleggen van onze focus van de werkplek naar de taken die daarbinnen plaatsvinden. "Elk beroep omvat zeer verschillende activiteiten, en niet alle daarvan kunnen worden geautomatiseerd ", legt het rapport uit, dat is gebaseerd op enquêtes, validatie door experts en AI-modellen die meer dan 400 beroepen wereldwijd bestrijken.

Zo kan een zorgprofessional bijvoorbeeld ziektes diagnosticeren (een taak die deels geautomatiseerd kan worden), maar ook emotionele ondersteuning bieden aan patiënten . Dat is iets wat met algoritmes veel lastiger te realiseren is.

Tot de meest kwetsbare beroepen behoren financieel analisten , assistent-boekhouders en webontwikkelaars . Beroepen zoals verpleging , zorg , timmerwerk en gastronomie daarentegen blijven vrijwel onaangetast door deze transformatie.

De dreiging van vervanging is echter niet gelijkmatig verdeeld. Volgens hetzelfde rapport lopen vrouwen drie keer meer kans dan mannen om hun baan te verliezen door automatisering .

De verklaring hiervoor is dat velen van hen oververtegenwoordigd zijn in administratieve en klantenservice- functies , sectoren met veel technologische betrokkenheid en weinig maatschappelijke erkenning.

"De impact van AI vergroot reeds bestaande ongelijkheden ", waarschuwt Judith Membrives, specialist in digitale rechten. "De taken die het eerst worden geautomatiseerd, zijn de taken die het minst gewaardeerd worden , zoals administratieve ondersteuning of emotionele arbeid, en deze rollen worden overwegend door vrouwen uitgevoerd."

Een onderzoek van het Kenan Institute bevestigt deze visie: 79% van de vrouwen werkt in beroepen die vatbaar zijn voor AI-ontwrichting, vergeleken met een veel lager percentage mannen . Hoewel veel van deze transformaties productiviteits- en efficiëntieverbeteringen beloven, gaan ze niet altijd gepaard met eerlijke omscholingsprocessen.

Ongelijkheid wordt ook weerspiegeld in de beperkte toegang van vrouwen tot technologische sectoren . Hoewel zij meer dan de helft van de banen in de gezondheidszorg en zorg vertegenwoordigen, bedraagt ​​hun deelname aan technische functies nauwelijks meer dan 20%. Deze kloof bemoeilijkt hun integratie in de digitale economie en vereist genderbewust overheidsbeleid.

De ILO benadrukt het onderscheid tussen de "blootstelling" en de "impact" van AI. Dat een taak geautomatiseerd kan worden, betekent niet dat dit ook daadwerkelijk gebeurt. Factoren zoals implementatiekosten, beschikbare training en het aanpassingsvermogen van organisaties spelen allemaal een rol. "Het sleutelconcept is tegenwoordig niet vervanging, maar omscholing", benadrukken ze.

Sam Altman , CEO van OpenAI en bedenker van ChatGPT , is het ermee eens dat AI ingrijpende en snelle veranderingen op de arbeidsmarkt teweeg zal brengen. "Het verdwijnen van hele categorieën banen zal niet catastrofaal zijn . Net als lampenopstekers met de komst van elektriciteit zullen sommige banen niet langer zinvol zijn", stelde hij in een recent essay.

Voor Altman is het cruciaal om de voordelen van vooruitgang te verdelen : "Superintelligentie geconcentreerd in een paar handen kan de wereldwijde ongelijkheid vergroten. We hebben deze technologie nodig die goedkoop en breed toegankelijk is ."

"Het tempo van de technologische vooruitgang zal blijven versnellen en mensen zullen zich nog steeds aan bijna alles kunnen aanpassen ", legde de tech-ondernemer uit.