Beroepsonderwijs: een structurerende en democratische pijler van de ontwikkeling van het land

Al meer dan 35 jaar behoren beroepsopleidingen tot de meest vooraanstaande voorbeelden van pedagogische innovatie in Portugal. Ze zijn ontstaan ​​uit de behoefte om een ​​ander onderwijskundig antwoord te bieden, met gelijke waardigheid, en zijn sindsdien structurele onderdelen geworden van het territoriale, educatieve en economische ecosysteem van het land, met name in regio's met een lagere bevolkingsdichtheid – kortom, representatief voor de democratische prestaties van het land.

Als drijvende kracht achter kennis- en ontwikkelingsversnelling beperkt het werk van beroepsopleidingen zich niet tot het onderwijs. Waar een beroepsopleiding is, is jeugd, dynamiek en hoop. Het zijn instellingen die niet alleen de vergrijzing van gebieden bestrijden, maar ook bruggen slaan tussen opleiding en werk, tussen kennis en knowhow. In die zin zijn opleiding in een werkcontext (FCT) en de Professional Aptitude Test (PAP) fundamentele instrumenten die scholen en bedrijven dichter bij elkaar brengen en jongeren met vaardigheden voorbereiden en aanpassen aan de eisen van de hedendaagse economie.

Tegenwoordig leeft in sommige sectoren van de samenleving nog steeds het idee dat beroepsonderwijs een tweederangs keuze is. Dit is een onterecht stigma dat moet worden overwonnen. Studenten die een beroepsopleiding afronden, behalen een dubbel certificaat – academisch én professioneel – en vaardigheden die erkend en vooral gewaardeerd worden door de arbeidsmarkt. Bovendien kunnen ze, indien gewenst, hun studie voortzetten in het hoger onderwijs, op gelijke voet met afgestudeerden in de wetenschappelijke en humanistische richtingen.

Portugal beschikt momenteel over betere indicatoren voor het bestrijden van voortijdig schoolverlaten, een realiteit die ongetwijfeld voor een groot deel samenhangt met het beroepsonderwijs. Hoewel dit een traject was dat aanvankelijk werd gevolgd door jongeren met een risico op schooluitval, trekt dit type onderwijs nu steeds meer gemotiveerde leerlingen en gezinnen aan die zich bewust zijn van de meerwaarde van dit onderwijstraject.

Beroepsonderwijs, zelfs wanneer het door particuliere instellingen wordt aangeboden, is een ondubbelzinnige uiting van overheidsbeleid. De opleiding van 50.000 jongeren in particuliere beroepsscholen, met dezelfde doelstellingen van kwalificatie en sociale inclusie, moet steeds meer als een verantwoordelijkheid van de staat worden beschouwd. De duurzaamheid ervan kan niet afhangen van grillige financieringscycli, maar veeleer van een duidelijke en transparante opname in de staatsbegroting.

Zoals blijkt uit het programma van de XXVe regering, biedt beroepsonderwijs kwalitatief hoogwaardige trajecten aan studenten die een dubbel certificaat willen behalen. Zo kunnen ze sneller integreren op de arbeidsmarkt en tegelijkertijd de mogelijkheid openhouden om hoger onderwijs te volgen.

In het kader van dit principe wordt vastgesteld dat de catalogus met kwalificaties, het opleidingsaanbod en het netwerk van beroepsscholen worden herzien om een ​​betere afstemming op de regionale ontwikkelingsstrategieën en de behoeften van bedrijven te waarborgen.

Nu het programma is goedgekeurd, is het tijd om van woorden naar daden over te gaan. In lijn met de werkzaamheden van de 24e regering is het belangrijk om bereid te zijn een beslissende bijdrage te leveren aan de implementatie van alle geschetste maatregelen en het aanbodnetwerk voor beroepsonderwijs te optimaliseren, zonder de noodzaak van een beter financieringsmodel te vergeten, zoals expliciet vermeld in het nieuwe regeringsprogramma.

De toekomst wordt gebouwd met onderwijs. Gedreven door passie, gevormd door karakter, en beroepsopleidingen zullen ongetwijfeld altijd voorop lopen in deze gezamenlijke inspanning.

Amadeu Dinis, voorzitter van ANESPO