Bezpieczeństwo i sprawiedliwość: złożona perspektywa w Meksyku

Bezpieczeństwo i sprawiedliwość w Meksyku nadal stanowią wieloaspektowy obszar wyzwań, w którym integralność systemu sądowniczego oraz utrzymywanie się zorganizowanej i codziennej przestępczości tworzą złożoną sytuację wymagającą dogłębnej uwagi i dostosowanych strategii.

System bezpieczeństwa i wymiaru sprawiedliwości Meksyku jest poddawany intensywnej kontroli, zwłaszcza po ostrzeżeniach Organizacji Państw Amerykańskich (OAS) dotyczących niedawnych wyborów sądowych. OAS zauważyła, że ​​proces ten „nie gwarantuje autonomii ani niezależności sądownictwa”. Raport OAS, opublikowany 6 czerwca 2025 r., stanowczo stwierdza, że ​​wybory nie zapewniają technicznej wypłacalności osób wybranych i że większość kandydatów z największą liczbą głosów została nominowana przez władzę wykonawczą. Ta sytuacja, w połączeniu z wyjątkowo niską frekwencją wyborczą (ponad 85% absencji), podważa legitymację procesu.

Postrzegany brak niezależności sądownictwa może mieć efekt domina na bezpieczeństwo kraju. Jeśli sędziowie są postrzegani jako politycznie zorientowani, a nie bezstronni, ich decyzje mogą być kwestionowane, co potencjalnie może podważyć zaufanie społeczeństwa do wymiaru sprawiedliwości. Ta erozja zaufania z kolei może zachęcić elementy przestępcze, które postrzegają osłabiony wymiar sprawiedliwości, co zagrozi skutecznemu egzekwowaniu prawa i strategii „zerowej bezkarności” opisanej w Narodowym Planie Rozwoju.

Jednocześnie kraj zmaga się z uporczywą i zróżnicowaną przemocą. W Nuevo León w pierwszych czterech miesiącach 2025 r. odnotowano 181 nieumyślnych zabójstw spowodowanych wypadkami drogowymi, co odzwierciedla stałe wyzwanie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Alarmującym trendem jest wzrost liczby wirtualnych porwań studentów, przy czym na Uniwersytecie Guadalajara (UdeG) odnotowano 40 przypadków w 2025 r. Te przestępstwa, które opierają się na oszustwie i manipulacji psychologicznej za pośrednictwem łączności cyfrowej, świadczą o adaptacji taktyk przestępczych.

Innym incydentem ilustrującym wyrafinowanie działalności przestępczej jest zawalenie się tunelu, rzekomo używanego do kradzieży paliwa, w Otumba, w wyniku czego zginęło sześć osób. Tego typu odkrycia, wraz ze wzrostem liczby wirtualnych porwań, pokazują, że grupy przestępcze nie są statyczne; dostosowują się do postępu technologicznego i możliwości ekonomicznych. Ta dywersyfikacja działalności przestępczej stanowi większe wyzwanie dla organów ścigania, które wymagają wyspecjalizowanych jednostek i bardziej zwinnych wywiadów, zamiast polegać wyłącznie na tradycyjnych metodach policyjnych.

Połączenie trudnego systemu sądowniczego i stale ewoluującej przestępczości wymaga bardziej zwinnej i technologicznie zorientowanej strategii bezpieczeństwa narodowego. Walka z bezkarnością i ochrona obywateli zależą od zdolności państwa do zagwarantowania prawdziwie niezależnego sądownictwa i szybkiego dostosowywania się do nowych form przestępczości.

„Misja nie zaleca, aby ten model wyboru sędziów był powielany w innych krajach regionu”. — Raport OAS, 6 czerwca 2025 r.

Obecna sytuacja wymaga kompleksowej odpowiedzi, która nie tylko wzmocni możliwości operacyjne sił bezpieczeństwa, ale również przywróci zaufanie społeczeństwa do instytucji wymiaru sprawiedliwości, które są kluczowymi elementami stabilności i rozwoju kraju.