Sanda w olimpijskiej rodzinie? [ZDJĘCIA]

Sihing K. Ściubak jest jednym z laureatów naszego konkursu-plebiscytu Czytelników Życia Podkarpackiego na 10 Najlepszych-Najpopularniejszych Sportowców za 2024 r. Jest licencjonowanym instruktorem Chan Family Choy Lee Fut Kung Fu. Ma na swoim koncie wiele sukcesów, tak na arenie europejskiej, jak i międzynarodowej.

W kung-fu wyróżnia się trzy formy walki: sanda, sanshou i kuoshu. Każdy ma możliwość stosowania wybranych technik z form. Sanda to nowoczesna formuła pełnokontaktowej walki sportowej wywodząca się z najstarszych systemów walki, pochodzących z Chin. Po chińsku „sanda” oznacza „wolną walkę”. Jest to jedna z konkurencji dyscypliny sportowej wushu. Innym znanym terminem tej formuły walki jest wcześniej używana nazwa „sanshou”, czyli dosłownie „wolna ręka”. Walki sanda rozgrywane są również w organizacjach kuoshu (Sztuka Narodowa).

Troszkę historii

W dawnych Chinach tradycyjne style kung-fu rywalizowały między sobą, rozgrywając walki na tzw. leitai, czyli platformie różnej wysokości, wokół której często wbijano włócznie lub inną ostrą broń, więc zepchnięcie z niej często kończyło się śmiercią. Reguły walki dopuszczały wszystkie możliwe techniki. Mistrzowie, którzy chcieli założyć swoją szkołę w nowym miejscu, budowali leitai i wyzywali na pojedynki lokalnych mistrzów, by zdobyć uznanie i niejednokrotnie przejąć uczniów z innych szkół. Istnieje wiele opowieści słynnych pojedynków na leitai. Pod koniec XIX w. słynny mistrz Wong Yan Lam zbudował leitai naprzeciw klasztoru Tung Hai w prowincji Guangdong. Przez 18 dni walczył z ponad 150 zawodnikami innych szkół walki i nie został pokonany. Każdy z nich został okaleczony lub zabity. Wkrótce potem został wybrany liderem Dziesięciu Tygrysów z Kantonu, dziesięciu najlepszych mistrzów kung-fu w prowincji Guangdong. W 1928 r. nacjonalistyczny rząd Chin zakazał tradycji prywatnych pojedynków na leitai, ponieważ zbyt wielu zawodników było zabijanych.

– Chińskie sztuki walki stały się zorganizowanym sportem. W celu przeglądu najlepszych praktyków na stanowiska trenerskie, w nowo założonym Centralnym Instytucie Kuoshu, ogłoszono pierwszy narodowy turniej w październiku 1928 roku. Wielu tradycyjnych mistrzów odmówiło konkurowania, ponieważ wierzyli, że ich umiejętności mogą zostać potwierdzone tylko w poważnych pojedynkach, a nie w sportowych turniejach. Jednak impreza przyciągnęła setki najlepszych praktyków chińskich sztuk walki

– wyjaśnił K. Ściubak.

Po pierwszych kilku dniach walki zostały wstrzymane, ponieważ dwóch mistrzów zginęło, a wielu innych zostało poważnie rannych. Pozostało 12 zawodników, którzy z powodu kontuzji nie mogli kontynuować walk. Zwycięzca został wybrany przez komisję sędziowską. Wielu z nich zostało narodowymi trenerami. Gdy w 1949 r. komuniści przejęli władzę w Chinach, nacjonalistyczny rząd chiński przeprowadził się na Tajwan, gdzie w 1955 r. przeprowadzono pełnokontaktowy turniej, nazywając go „Lei Tai”. Zachowano oryginalne reguły: nie było ochraniaczy ani kategorii wagowych. W 1975 r. Tajwan zorganizował Pierwsze Mistrzostwa Świata Kuoshu, na których wprowadzono podział na kategorie wagowe, lecz dalej nie używano ochraniaczy. Dopiero od 1988 r. wprowadzono maski na twarz (z powodu zbyt wielu połamanych nosów) i otwarte rękawice – piąstkówki.

Sanda w olimpijskiej rodzinie?

Nowoczesny sport sanda, który pretenduje do rodziny sportów olimpijskich, pozostając w zgodzie z chińską tradycją, również odbywa się na platformie. Dopuszcza walkę w pełnym kontakcie, w stójce przy użyciu uderzeń i kopnięć oraz szeroką gamę wysoko punktowanych rzutów, obaleń, podcięć i wypchnięć. Techniki stosowane w sanda wywodzą się bezpośrednio z tradycyjnych systemów kung-fu. W walkach amatorskich zabronione jest używanie łokci i kolan, natomiast reguły walk zawodowych (rozgrywane najczęściej na ringu) dopuszczają techniki zadawane kolanami.

– Ze względu na szeroki asortyment technik, zwłaszcza rzutów, podcięć i obaleń, walki są bardzo widowiskowe, a zawodnicy startujący w nich muszą wykazać się wszechstronnością i bardzo dobrym przygotowaniem technicznym oraz kondycyjnym. Zawodnicy walczą w rękawicach bokserskich, kaskach, ochraniaczu szczęki, suspensorium, czyli ochraniaczu krocza oraz w ochraniaczu na korpus. W walce można użyć dowolnych technik, przy czym zabronione jest atakowanie w tył głowy, szyję oraz krocze. Zabronione również jest wymuszanie upadku przeciwnika głową w dół, celowe miażdżenie i dociskanie leżącego przeciwnika do podłoża oraz atakowanie głowy przeciwnika, kiedy ten leży

– wyjaśnił K. Ściubak.

W tej chwili rozgrywane są zawody juniorskie sanda w dwóch kategoriach wiekowych 15 – 16 lat i 17 – 18 lat oraz seniorskie 19 – 35 lat w 11 kategoriach wagowych. W Polsce i w Europie rozgrywane są również zawody walk qingda (lekki kontakt). Rywalizować mogą już dzieci od 7. roku życia oraz młodzież i dorośli. Taktyka walki leitai jest unikalnym polem walki, różni się od typowego ringu lub klatki. Brak siatki lub liny oznacza, że nie można się o nie oprzeć, oraz że nie ma możliwości, aby zamknąć przeciwnika w narożniku, więc strategia walki zmienia się.

– Poruszanie się jest nastawione na częste zmiany kierunków i uniki tak, aby doprowadzić do zepchnięcia przeciwnika z platformy. Dwa wypchnięcia przeciwnika w rundzie powodują wygranie rundy. Ten punkt w regulaminie rozgrywania walk sanda jest ukłonem w stronę tradycji walk na leitai, gdzie upadek z platformy mógł kończyć się śmiercią. Więc zawodnicy muszą radzić sobie z dodatkowym czynnikiem psychologicznym, gdy zbliżają się do krawędzi platformy. Klincz stosowany jest, by wymusić reakcję przeciwnika i wykorzystać jego ruch, by wykonać rzut lub obalenie. Choć nowoczesne Leitai zabezpieczone jest matami i materacami wokół podestu, to nokdaun lub nokaut przeciwnika przy krawędzi leitai jest również częścią strategii. Stosowaną w nadziei, że spadając przeciwnik dozna urazu, który uniemożliwi mu kontynuowanie walki

– dodał K. Ściubak.

Tradycyjne, bojowe style kung-fu korzystają z możliwości rywalizacji sportowej nowoczesnego sanda rozgrywanego na leitai, trenują bowiem opanowanie, timing oraz koncentrację i rozluźnienie w tym samym czasie.

Chętni, aby spróbować tej sztuki, mogą się skontaktować, dzwoniąc pod nr telefonu: 793 733 317. Zapraszamy!

Aktualizacja: 07/07/2025 18:00

Zycie Warszawy

Sanda w olimpijskiej rodzinie? [ZDJĘCIA]

Troszkę historii

– Chińskie sztuki walki stały się zorganizowanym sportem. W celu przeglądu najlepszych praktyków na stanowiska trenerskie, w nowo założonym Centralnym Instytucie Kuoshu, ogłoszono pierwszy narodowy turniej w październiku 1928 roku. Wielu tradycyjnych mistrzów odmówiło konkurowania, ponieważ wierzyli, że ich umiejętności mogą zostać potwierdzone tylko w poważnych pojedynkach, a nie w sportowych turniejach. Jednak impreza przyciągnęła setki najlepszych praktyków chińskich sztuk walki

– wyjaśnił K. Ściubak.

Sanda w olimpijskiej rodzinie?

– Ze względu na szeroki asortyment technik, zwłaszcza rzutów, podcięć i obaleń, walki są bardzo widowiskowe, a zawodnicy startujący w nich muszą wykazać się wszechstronnością i bardzo dobrym przygotowaniem technicznym oraz kondycyjnym. Zawodnicy walczą w rękawicach bokserskich, kaskach, ochraniaczu szczęki, suspensorium, czyli ochraniaczu krocza oraz w ochraniaczu na korpus. W walce można użyć dowolnych technik, przy czym zabronione jest atakowanie w tył głowy, szyję oraz krocze. Zabronione również jest wymuszanie upadku przeciwnika głową w dół, celowe miażdżenie i dociskanie leżącego przeciwnika do podłoża oraz atakowanie głowy przeciwnika, kiedy ten leży

– wyjaśnił K. Ściubak.

– Poruszanie się jest nastawione na częste zmiany kierunków i uniki tak, aby doprowadzić do zepchnięcia przeciwnika z platformy. Dwa wypchnięcia przeciwnika w rundzie powodują wygranie rundy. Ten punkt w regulaminie rozgrywania walk sanda jest ukłonem w stronę tradycji walk na leitai, gdzie upadek z platformy mógł kończyć się śmiercią. Więc zawodnicy muszą radzić sobie z dodatkowym czynnikiem psychologicznym, gdy zbliżają się do krawędzi platformy. Klincz stosowany jest, by wymusić reakcję przeciwnika i wykorzystać jego ruch, by wykonać rzut lub obalenie. Choć nowoczesne Leitai zabezpieczone jest matami i materacami wokół podestu, to nokdaun lub nokaut przeciwnika przy krawędzi leitai jest również częścią strategii. Stosowaną w nadziei, że spadając przeciwnik dozna urazu, który uniemożliwi mu kontynuowanie walki

– dodał K. Ściubak.

Chętni, aby spróbować tej sztuki, mogą się skontaktować, dzwoniąc pod nr telefonu: 793 733 317. Zapraszamy!

Aktualizacja: 07/07/2025 18:00

Zycie Warszawy