Jednorazowe e-papierosy to koszmar także dla środowiska. Szykuje się zakaz sprzedaży

• Jednorazowe e-papierosy generują w Polsce blisko 2,5 tys. ton elektroodpadów rocznie.
• 26 proc. nastolatków w wieku 13-14 lat miało już kontakt z produktami nikotynowymi, a wielu z nich zaczyna od smakowych e-papierosów.
• Organizacje ekologiczne i zdrowotne żądają całkowitego zakazu sprzedaży oraz przerzucenia kosztów odpadów na producentów. Nowelizacja ustawy tytoniowej jest w konsultacjach.

Koalicja organizacji ekologicznych, zdrowotnych i społecznych w ramach kampanii „Polska bez jednorazowych e-papierosów” ostrzega, że jednorazowe e-papierosy to prawdziwa „bomba ekologiczna” i apeluje o zakaz sprzedaży e-papierosów w Polsce. Podkreśla, że elektroodpady, plastik i chemikalia z baterii w jednorazówkach trafiają do lasów, rzek i na wysypiska.

Jednorazowe papierosy łączą w sobie trzy typy odpadów: plastikowe, elektroniczne i chemiczne. Nie nadają się do ładowania ani ponownego napełnienia, przez co w ogromnej większości trafiają do odpadów zmieszanych.

W samej Wielkiej Brytanii w 2023 r. wyrzucano niemal 5 mln e-papierosów tygodniowo, a rok wcześniej do śmieci trafiło ponad 40 ton litu - ilość wystarczająca do zasilenia kilku tysięcy samochodów elektrycznych.

W Polsce, przy sprzedaży szacowanej na 99,7 mln sztuk w 2023 r., oznacza to powstanie blisko 2,5 tys. ton dodatkowych elektroodpadów rocznie.

Z punktu widzenia systemu gospodarowania odpadami jednorazowe e-papierosy to prawdziwy koszmar, a ich obecność w środowisku jest nie do opanowania

- podkreśla Sławomir Pacek ze Stowarzyszenia Polski Recykling.

Popularność smakowych e-papierosów wśród młodzieży rośnie.

Badanie z 2024 r. pokazuje, że 26 proc. uczniów klas 7-8 (13-14 lat) próbowało już produktów zawierających nikotynę.

• 73 proc. badanych zaczyna od aromatyzowanych produktów,
• 63 proc. wskazuje owocowe i słodkie warianty jako główny powód sięgania po e-papierosy,
• 1 na 10 nastolatków przyznaje, że używa ich regularnie, a ponad jedna trzecia tej grupy codziennie.

Zdaniem sygnatariuszy petycji szkodliwość e-papierosów jest bagatelizowana, dlatego potrzebne są regulacje.

Jednorazowe e-papierosy to toksyczna pułapka dla dzieci. Projektowane są tak, by uzależniać od pierwszego zaciągnięcia, a owocowe smaki maskują realne zagrożenie zdrowotne

- ostrzega Magdalena Zając z Fundacji Rodzice dla Klimatu.

Organizacje zrzeszone w kampanii „Polska bez jednorazowych e-papierosów” podkreślają, że producenci i importerzy powinni ponosić finansową odpowiedzialność za odpady powstające w wyniku sprzedaży. Obecnie koszty sprzątania, gaszenia pożarów czy rekultywacji spadają na państwo, a zyski trafiają do prywatnych firm.

To nie tylko toksyczny gadżet - to także bomba ekologiczna. Trafiają na wysypiska, do lasów i rzek, gdzie ich baterie powodują pożary i skażenie środowiska

- dodaje Katarzyna Jagiełło z Instytutu Zdrowia i Demokracji.

Koalicja domaga się od rządu zdecydowanych działań:

• całkowitego zakazu sprzedaży i obrotu jednorazowymi e-papierosami,uznania ich za odrębną kategorię odpadów,
• wprowadzenia opłaty środowiskowej dla producentów i importerów - do czasu obowiązywania zakazu.

Organizacje podkreślają, że Polska nie powinna być wyjątkiem - podobne regulacje wprowadzają już Belgia, Wielka Brytania i Francja.

Organizacje zbierają teraz w internecie podpisy pod swoją petycją do ministerstw.

Przypomnijmy, 5 lipca weszła już w życie nowelizacja tzw. ustawy tytoniowej, czyli ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wprowadziła ona zakaz udostępniania wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych osobom do lat 18. Nowelizacja doprecyzowała, że papierosami elektronicznymi są także te, które nie zawierają nikotyny.

Teraz w grze jest kolejna nowelizacja ustawy. Ministerstwo Zdrowia planuje wprowadzić w niej zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów. Projekt jeszcze przed wakacjami trafił do konsultacji.