10 tys. osób przez 4 lata będzie codziennie pić wino. Pionierskie badania, ale chętnych brakuje

Zespół 500 specjalistów z zakresu medycyny prewencyjnej, żywienia i psychologii klinicznej zamierza zbadać wpływ umiarkowanego spożycia alkoholu na rozwój chorób przewlekłych – m.in. nowotworów, depresji, demencji, cukrzycy typu 2 oraz chorób serca. Projekt nosi nazwę UNATI (University of Navarra Alumni Trialist Initiative) i potrwa do 2029 roku.
Kierownikiem badania jest profesor Miguel Ángel Martínez-González, współautor prestiżowego badania PREDIMED, a także członek zespołu Harvard T.H. Chan School of Public Health.
Podkreśla, że celem jest "dostarczenie najwyższej jakości dowodów naukowych, które wreszcie uporządkują debatę wokół alkoholu w diecie".
Uczestnikami badania mogą być jedynie osoby w wieku 50–70 lat (kobiety od 55. roku życia), które spożywają przynajmniej trzy porcje alkoholu tygodniowo. Osoby całkowicie abstynenckie zostały wykluczone, ponieważ projekt zakłada porównanie dwóch grup: umiarkowanych konsumentów oraz tych, którzy w trakcie badania ograniczą spożycie alkoholu lub całkowicie z niego zrezygnują.
W badaniu weźmie udział 10 tys. ochotników. Do tej pory zgłosiło się 4 tys.
To nie będzie jednak tylko pasywna obserwacja. Uczestnicy otrzymają stałe wsparcie specjalistów – w tym dietetyków, psychologów i lekarzy – oraz będą uczestniczyć w cyklicznych spotkaniach online. W mieście Soria powstanie też pilotażowa placówka do badań nad wpływem alkoholu na jakość snu.
Dotychczasowe wyniki badań były niespójne. Przykładowo: analiza opublikowana w 2022 roku na łamach "The Lancet" (Global Burden of Disease Study) wykazała, że jakakolwiek ilość alkoholu zwiększa ryzyko chorób – zwłaszcza nowotworowych. Jednak inne źródła, jak analiza PREDIMED-Plus, dowiodły, że u osób z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym umiarkowane spożycie wina (do jednej porcji dziennie) wiązało się z niższą śmiertelnością.
- Potrzebujemy randomizowanego, długoterminowego badania z realnymi uczestnikami i neutralnym finansowaniem, by raz na zawsze rozwiać te wątpliwości - podkreślają naukowcy z UNATI.
Projekt otrzymał 2,4 mln euro z grantu ERC Advanced Grant – jednego z najbardziej prestiżowych finansowań naukowych w Europie, przeznaczonego na kreatywne i przełomowe badania.
Bez udziału przemysłu – pełna niezależnośćTo, co wyróżnia badanie UNATI, to pełna niezależność od producentów alkoholu. Wszystkie środki pochodzą z funduszy publicznych. Taki model finansowania ma zagwarantować maksymalną wiarygodność i uniknięcie konfliktu interesów – problemu, który podważał część wcześniejszych analiz, sponsorowanych m.in. przez koncerny winiarskie czy browarnicze.
Według badaczy, nawet jeśli wyniki będą niewygodne dla branży alkoholowej, zostaną opublikowane w całości, niezależnie od kierunku wniosków.
Ochotnicy:
- otrzymają opiekę medyczną,
- będą mieć konsultacje zdrowotne i porady dostosowane do ich potrzeb,
- zostaną przeszkoleni w zakresie zdrowego stylu życia,
- będą mogli porozmawiać z ekspertami w dziedzinie żywienia, emocji czy aktywności fizycznej,
- co kwartał wezmą udział w spotkaniach grupowych online, gdzie będą wymieniać się doświadczeniami, pomysłami i przepisami.
Na początku i końcu projektu każdy wypełni obszerne ankiety dotyczące stylu życia, samopoczucia, diety i nawyków. To wszystko umożliwi stworzenie najpełniejszego dotąd profilu zdrowotnego umiarkowanego konsumenta alkoholu.
- Potrzebujemy rzetelnych danych, by odpowiedzialnie doradzać pacjentom – zaznacza dr Patricia Romero-Marco, współautorka projektu i badaczka z Uniwersytetu Nawarry.
Jej wcześniejsze prace – m.in. na temat wpływu produktów wysokotłuszczowych na metabolizm kobiet – odbiły się szerokim echem w środowisku naukowym. Teraz jest współautorką projektu, który ma szansę zmienić światową politykę zdrowotną.
Wyniki badania UNATI będą analizowane przez najważniejsze ośrodki naukowe w Europie i Ameryce Północnej. Jeśli potwierdzą, że umiarkowane spożycie alkoholu nie zwiększa ryzyka śmierci i chorób przewlekłych – może dojść do zmiany zaleceń WHO oraz wielu krajowych wytycznych zdrowotnych.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
rynekzdrowia