Polemiek over racisme: Duitse afscheidscultuur

Ze was nog een klein kind toen haar ouders in de jaren negentig de burgeroorlog in Afghanistan ontvluchtten. Het gezin kwam naar Duitsland ; er was geen plaats op de kleuterschool, dus ging ze naar school. Niet opvallen, liever middelmatig zijn. Dat was het credo van Waslat Hasrat-Nazimi. Van jongs af aan werd ze beledigd als de ander, de buitenlander. En ondanks de discriminatie, hoewel ze bewust en onbewust werd buitengesloten, zette ze door. Ze ging naar het gymnasium, zelfs zonder aanbeveling van de basisschool. Ze studeerde, ook al vond een van haar leraren haar er niet toe in staat. Ze werd hoofd van de Afghaanse afdeling van Deutsche Welle. Ze is nu bevoorrecht, zoals ze zelf toegeeft.

Maar ze leeft nog steeds met het gevoel dat ze hier niet gewenst is, dat ze voortdurend moet vechten voor zaken die voor Duitsers zonder migratieachtergrond heel normaal zijn, of die ze helemaal niet kan bereiken.

In haar debuutboek beschrijft Hasrat-Nazimi, geboren in 1988, haar toenadering tot haar geboorteland Afghanistan in een boeiende mix van persoonlijke ervaringen en analyses. Jarenlang wilde ze er niets mee te maken hebben om het proces van Duitse worden en aanpassing niet in gevaar te brengen. Zonder pathos, zonder verbloeming. Dit maakte het boek bijzonder bijzonder ten opzichte van de boeken die verschenen na de machtsovername van de Taliban in Kabul in 2021.

Nu heeft Hasrat-Nazimi een nieuw boek gepubliceerd, waarin ze opnieuw uitgebreide gesprekken combineert met haar eigen reflecties. Maar deze keer gaat de auteur minder diep op de materie in. De titel suggereert het al: "Ontsnapte landen. Onze koffers zijn gepakt. De catastrofale gevolgen van racisme, uitsluiting en discriminatie." De boodschap komt rechtstreeks van de omslag en staat al vroeg in het boek: "De afgelopen maanden ben ik steeds banger geworden dat ik opnieuw in mijn leven zal moeten vluchten vanwege bedreigingen en vervolging."

Emigreren uit Duitsland – is de situatie echt zo catastrofaal? Ja, zegt Hasrat-Nazimi: "Voor degenen die er niet door getroffen zijn, klinken deze overwegingen misschien schokkend, misschien zelfs overdreven, overdreven."

Het boek is opzettelijk eenzijdig. Het behandelt individueel, institutioneel en structureel racisme in Duitsland. Het behandelt termen als remigratie en buitenlandse infiltratie – de AfD heeft deze in de samenleving geïntroduceerd, en de media, meent Hasrat-Nazimi, nemen dergelijke termen ook te onkritisch over. Ze neemt het perspectief in van mensen met een migratieachtergrond. Ze vraagt ​​veel migranten wat de oorzaak is van hun vervreemding.

Het gaat over de mensen die in de supermarkt worden gefouilleerd als ze niets gekocht hebben omdat ze er niet uitzien als autochtone Duitsers en beschuldigd worden van diefstal. Die bijzonder vaak door de politie worden aangehouden vanwege hun huidskleur en afkomst. Die de stap naar het buitenland al hebben gezet. Van wie, terwijl ze hier nog wonen, te vaak wordt verwacht dat ze antwoorden geven aan andere migranten. "Hoe voelen mensen zich als ze regelmatig in het nieuws horen of lezen hoe ze worden gelijkgesteld met gewelddadige criminelen, alleen maar omdat ze toevallig dezelfde afkomst hebben?" vraagt ​​de auteur zich af. Gemarginaliseerd, gedegradeerd. Duitsland kan het zich eigenlijk niet veroorloven om migranten zo te behandelen vanwege het tekort aan geschoolde arbeidskrachten , schrijft Hasrat-Nazimi. Dat klopt, en grote passages zorgen voor onaangenaam, actueel en belangrijk leesvoer.

Maar het boek mist ook elementen: de aanslagen in Aschaffenburg, Maagdenburg en München worden slechts terloops genoemd. Waarom groeit niet alleen onder de groeiende groep AfD-aanhangers, maar ook in andere politieke kampen, het gevoel dat Duitsland te veel migranten heeft opgenomen? Welke gematigde stemmen zijn er bijvoorbeeld binnen de CDU die pleiten voor een migratiebeleid dat de maatschappij verenigt voorbij het pasjapopulisme , zonder dat de AfD hen drijft en zonder dat links hen als AfD-leiders afschildert? Of bestaan ​​die helemaal niet meer? De beschouwingen van de auteur hierover zouden interessant zijn.

"Is migratie echt het centrale thema van onze tijd, of gaat het niet veeleer om de noodzaak om middelen te herverdelen?", vraagt ​​Hasrat-Nazimi zich af aan het einde van het addendum bij de federale verkiezingen van 2025. Ze stelt voor wat er moet veranderen en pleit voor een gerichte wijziging van de Basiswet om discriminatie en racisme effectiever te bestrijden. Ze pleit voor concretere schoolprogramma's, een hervorming van de antidiscriminatiewet en overweegt ook uitgebreid een verbod op de AfD.

Het boek biedt geen bemiddelingsconcept voor een gepolariseerde samenleving. Duitsland in 2025: Het aantal kiezers groeit, wordt door de AfD met open armen en populistische leuzen ontvangen en hoopt de Merz-CDU weer onder de aandacht te brengen. Aan de andere kant staan ​​Duitsers met een migratieachtergrond die zich bedreigd voelen door lasterlijke retoriek en opzettelijke uitsluiting. De conclusie van de auteur: de Duitse samenleving heeft veel migranten gemarginaliseerd en heeft niet eens nagedacht over de integratie van gastarbeiders . En vandaag de dag maakt ze nieuwe, fatale fouten.