Apothekers slaan hun meest voorkomende medicijnen op vanwege de kans op gerichte Trump-tarieven

In de donkere kelder van een apotheek in Salt Lake City staan honderden amberkleurige plastic pilflesjes in rijen opgestapeld. Ze fungeren als verdedigingsmuur voor één man in een handelsoorlog.
Zelfstandig apotheker Benjamin Jolley en zijn collega's vrezen dat de tarieven, die bedoeld zijn om de productie van medicijnen naar de Verenigde Staten te verplaatsen, er juist toe kunnen leiden dat bedrijven failliet gaan, terwijl de prijzen juist stijgen en er juist meer tekorten aan medicijnen ontstaan waar Amerikaanse patiënten al jaren mee kampen.
Jolley kocht zes maanden lang de duurste grote flessen, in de hoop zijn bedrijf te beschermen tegen de algemene invoerrechten van 10% op importgoederen die president Donald Trump op 2 april aankondigde. Nu er dreiging is van extra invoerrechten op farmaceutische producten, vreest Jolley dat de kosten voor de medicijnen in die flessen de pan uit zullen rijzen.
In principe, zei Jolley, is het gebruik van invoerrechten om de productie van China en India naar de VS te verplaatsen logisch. In geval van oorlog zou China snel alle export naar de Verenigde Staten kunnen stopzetten.
"Ik begrijp de redenatie achter de tarieven. Ik weet niet zeker of we het op de juiste manier gaan doen," zei Jolley. "En ik weet absoluut zeker dat het de prijs die ik mijn leveranciers betaal, zal verhogen."
Onder druk van verzekeraars en tussenpersonen bevinden zelfstandige apothekers zoals Jolley zich in de frontlinie van een tarievenstorm. Bijna iedereen in de keten – farmaceutische bedrijven, apotheken, groothandels en tussenpersonen – is tegen de meeste tarieven.
Het terugdringen van de import van medicijnen zou kunnen leiden tot wijdverbreide tekorten, aldus experts, vanwege de Amerikaanse afhankelijkheid van in China en India geproduceerde chemische ingrediënten, die de essentiële bouwstenen van veel medicijnen vormen. Branchefunctionarissen waarschuwen dat hoge tarieven op grondstoffen en eindproducten medicijnen duurder zouden kunnen maken.
"Grote schepen veranderen niet van de ene op de andere dag van koers", zegt Robin Feldman, hoogleraar aan de UC Law San Francisco en auteur van artikelen over problemen met receptgeneesmiddelen. "Zelfs als bedrijven beloven de productie naar huis te halen, kost het tijd om ze op gang te krijgen. Het belangrijkste is om schade aan de industrie en ongemak voor consumenten te voorkomen."
Trump zei op 8 april dat hij binnenkort “een groot tarief op farmaceutische producten” zou aankondigen. In de VS zijn deze producten al 30 jaar lang grotendeels tariefvrij.
"Als ze dat horen, zullen ze China verlaten", zei hij. De VS importeerde in 2024 voor $ 213 miljard aan medicijnen – uit China, maar ook uit India, Europa en andere gebieden.
De uitspraken van Trump zorgden ervoor dat farmaceutische bedrijven zich haastten om erachter te komen of hij het serieus meende en of bepaalde tarieven niet strenger zouden worden geheven. Veel onderdelen van de Amerikaanse toeleveringsketen voor medicijnen zijn namelijk kwetsbaar, er zijn vaak tekorten aan medicijnen en door de onrust bij de FDA rijzen er vragen of hun personeel wel voldoende is om fabrieken te inspecteren. Kwaliteitsproblemen kunnen namelijk tot crises in de toeleveringsketen leiden.
Op 12 mei ondertekende Trump een uitvoerend bevel waarin hij farmaceutische bedrijven vroeg om de prijzen die Amerikanen voor medicijnen betalen te verlagen, zodat ze gelijk zouden zijn aan de prijzen in andere landen.
Ondertussen voorspellen apothekers dat zelfs de 10%-tarieven die Trump heeft geëist pijn zullen doen: Jolley zei dat een mogelijke verhoging van maximaal 30 cent per flesje geen fortuin is, maar dat het wel kan oplopen als je een kleine apotheek bent die per jaar 50.000 recepten verstrekt.
"Het enige woord dat ik op dit moment zou gebruiken om tarieven te beschrijven, is 'onzekerheid'", aldus Scott Pace, apotheker en eigenaar van Kavanaugh Pharmacy in Little Rock, Arkansas.
Om prijsschommelingen op te vangen, sloeg Pace een voorraad in van de medicijnen die zijn apotheek het vaakst verstrekt.

"Ik heb de 200 meest voorkomende generieke medicijnen in mijn winkel geïdentificeerd en daar heb ik in principe 90 dagen voorraad van in de schappen gelegd, gewoon als startpunt," zei hij. "Dat zijn de diabetesmedicijnen, de bloeddrukmedicijnen, de antibiotica – de medicijnen waarvan ik weet dat mensen zonder die medicijnen zieker zullen worden."
Pace zei dat tarieven de doodsklok zouden kunnen zijn voor de vele zelfstandige apotheken die leven van ‘flauwe marges’ – tenzij de vergoedingen stijgen om gelijke tred te houden met de stijgende kosten.
In tegenstelling tot andere retailers kunnen apotheken dergelijke kosten niet doorberekenen aan patiënten. Hun betalingen worden vastgesteld door zorgverzekeraars en beheerders van apotheekvergoedingen, die grotendeels in handen zijn van verzekeringsconglomeraten, die als tussenpersoon fungeren tussen medicijnfabrikanten en -kopers.
Neal Smoller, die 15 mensen in dienst heeft bij zijn Village Apothecary in Woodstock, New York, is niet optimistisch.
"Het is niet zo dat ze terug zullen komen en zeggen: nou, hier is je 10% verhoging vanwege het 10%-tarief," zei hij. "De kosten zullen stijgen en de trage reacties van de PBM's zullen ertoe leiden dat we nog meer geld verliezen, en wel in een sneller tempo dan we al doen."
Smoller, die naar eigen zeggen een niche heeft opgebouwd met de verkoop van vitamines en voedingssupplementen, vreest dat er door het ontslag van de FDA minder inspecties en veiligheidscontroles door de federale overheid zullen plaatsvinden.
"Ik maak me zorgen dat onze farmaceutische industrie net zo wordt als onze supplementenindustrie, alsof het het Wilde Westen is", zei hij.

Specifiek gerichte tarieven zouden in sommige gevallen kunnen werken, aldus Marta Wosińska, senior fellow bij het Center on Health Policy van de Brookings Institution. Terwijl bijvoorbeeld medicijnfabrieken 1 miljard dollar kunnen kosten en drie tot vijf jaar nodig hebben om op te zetten, zou het relatief goedkoop zijn om een spuitenfabriek te bouwen – een activiteit die Amerikaanse fabrikanten tijdens de covid-19-pandemie hebben laten varen omdat China hun producten hier dumpte, aldus Wosińska.
Het is niet verwonderlijk dat giganten zoals Novartis en Eli Lilly Trump hebben beloofd miljarden te investeren in Amerikaanse fabrieken, zei ze, aangezien een groot deel van hun eindproduct hier of in Europa wordt geproduceerd, waar overheden onderhandelen over de medicijnprijzen. De industrie gebruikt Trumps tariefsgeruchten als hefboom; in een brief van 11 april eisten 32 farmaceutische bedrijven dat Europese overheden hen meer zouden betalen, anders zouden ze naar de Verenigde Staten vertrekken.
Brandon Daniels, CEO van toeleveringsbedrijf Exiger, is optimistisch over invoerrechten. Hij denkt dat ze de chemische productie gedeeltelijk terug naar de VS kunnen halen, wat, in combinatie met de toenemende automatisering, de arbeidsvoordelen van China en India zou verminderen.
"Er is onroerend goed in Noord-Texas dat goedkoper is dan onroerend goed in Shenzhen", zei hij op 25 april op een economische conferentie in Washington, verwijzend naar een groot Chinees chemisch productiecentrum.
Wosińska zei echter dat geen enkele invoerheffing de fabrikanten van generieke medicijnen, die verantwoordelijk zijn voor 90% van de Amerikaanse recepten, ertoe zal dwingen nieuwe fabrieken in de VS te bouwen. Betalingsstructuren en concurrentie zouden het tot economische zelfmoord maken, zei ze.

Verschillende Amerikaanse generieke geneesmiddelenfabrikanten hebben de afgelopen tien jaar faillissement aangevraagd of Amerikaanse fabrieken gesloten, aldus John Murphy, CEO van de Association for Accessible Medicines, de brancheorganisatie voor generieke geneesmiddelen. Het zal niet eenvoudig zijn om die trend te keren en invoerrechten zullen dat niet doen, zei hij.
"Er is geen magisch tariefniveau dat hen op magische wijze stimuleert om naar de VS te komen", zei hij. "Er is geen ruimte om een miljard dollar te investeren in een binnenlandse faciliteit als je geld verliest op elke dosis die je op de Amerikaanse markt verkoopt."
Zijn groep heeft geprobeerd deze complexiteit uit te leggen aan Trump-functionarissen en hoopt dat het nieuws doordringt. "Wij zijn geen PhRMA", zei Murphy, verwijzend naar de machtige brancheorganisatie die voornamelijk fabrikanten van merkgeneesmiddelen vertegenwoordigt. "Ik heb niet de middelen om zelf naar Mar-a-Lago te gaan om met de president te praten."
Veel van de actieve ingrediënten in Amerikaanse medicijnen worden geïmporteerd. Fresenius Kabi, een Duits bedrijf met vestigingen in acht Amerikaanse staten voor de productie of distributie van steriele injecties – essentiële ziekenhuismedicijnen tegen kanker en andere aandoeningen – klaagde in een brief aan de Amerikaanse handelsvertegenwoordiger Jamieson Greer dat invoerrechten op deze grondstoffen paradoxaal genoeg ertoe zouden kunnen leiden dat sommige bedrijven de productie van eindproducten naar het buitenland verplaatsen.
Fresenius Kabi produceert ook biosimilars, de generieke varianten van dure biologische geneesmiddelen zoals Humira en Stelara. De Verenigde Staten zijn doorgaans het laatste ontwikkelde land waar biosimilars op de markt verschijnen vanwege patentwetgeving.
Tarieven op biosimilars uit het buitenland – waar Fresenius dergelijke geneesmiddelen produceert – zouden het gebruik van duurdere merkgeneesmiddelen in de VS verder stimuleren, aldus de brief van 11 maart. Biosimilars, die een tiende van de prijs van het oorspronkelijke geneesmiddel kunnen kosten, worden in de VS gemiddeld drie tot vier jaar later op de markt gebracht dan in Canada of Europa.
Europese landen betalen niet alleen sneller goedkopere namaakmedicijnen, maar ook veel minder voor merkproducten dan de Verenigde Staten. Paradoxaal genoeg, zei Murphy, betalen diezelfde landen juist meer voor generieke medicijnen.
Europese regeringen hebben de neiging om stabielere contracten af te sluiten met fabrikanten van generieke medicijnen, terwijl in de Verenigde Staten de "razende concurrentie" de prijzen zodanig drukt dat een fabrikant "misschien bezuinigt op productkwaliteit", aldus John Barkett, lid van de Domestic Policy Council van het Witte Huis tijdens de regering-Biden.
Wosińska zei daarom: "Als er geen vrijstellingen of andere maatregelen worden getroffen, maak ik me echt zorgen dat tarieven tot medicijntekorten zullen leiden."
Smoller, de apotheker uit New York, ziet geen voordelen in tarieven.
"Hoe los ik het probleem op van de zorg voor mijn gemeenschap", zei hij, "zonder dat ik word blootgesteld aan de emotionele achtbaan van het uitschrijven van honderden recepten per dag, waarbij ik zie dat elk recept verlies oplevert of slechts 12 cent winst oplevert?"
kffhealthnews