De Grote Concertcrisis. Er is iets gebroken in de muziekwereld.
Er is een specifiek moment in de geschiedenis waarop iets breekt. Het is geen langzame scheur of een onhoorbare scheur. Nee . Het is een plof. Een oorverdovend geluid. Een duidelijke, definitieve gebeurtenis. Dan, als het stof is neergedaald, kijken we om ons heen en proberen we het te begrijpen. Achteraf zullen we natuurlijk zeggen dat alle tekenen er waren. Dat de breuk misschien, met wat meer aandacht, had kunnen worden voorzien. Misschien zelfs voorkomen. Maar, zoals zo vaak gebeurt, worden dingen pas begrepen als het te laat is. De scherf is gebroken en de stukken weer in elkaar zetten heeft nu weinig zin.
Er is iets kapot in de muziekwereldDit gevoel – van iets dat onherstelbaar gebroken is – is precies wat we vandaag de dag in de muziekwereld voelen. Een wereld die we jarenlang hebben geïdealiseerd, verwend, met emotionele vervoering, met toewijding, met dromen hebben beleefd. Maar die vandaag de dag steeds meer in crisis lijkt, verwarder, vermoeider. Probeer je ogen te sluiten en je de concerten onder de zomerhemel te herinneren. De concerten waar maandenlang naar werd uitgekeken, die zo ver weg leken en die de kern van een heel seizoen werden. Die gebeurtenissen die jarenlang in het hart werden meegedragen, omdat het niet zomaar concerten waren: het waren ervaringen, collectieve rituelen, emoties in pure vorm. Houd ze vast, die herinneringen. Bewaak ze zoals je dat met iets kostbaars doet. Want, afgaande op hoe de zaken ervoor staan, lopen we het risico niet veel meer van dergelijke concerten te beleven.
Het fenomeen van artiesten die besluiten te stoppen, een pauze te nemen, te ontsnappen aan de schijnwerpers om met een burn-out om te gaan, groeit voortdurend. En dat kan geen toeval zijn. Er sluipt een diepe vermoeidheid in, een systematische malaise die niet langer te negeren is. Want achter deze ontsnapping aan het podium – dat ooit een droom, een doel, een thuis was – schuilt een pervers mechanisme. Een machine die talent produceert, consumeert en verbrandt met een indrukwekkende snelheid. Het plezier in muziek is veranderd. De tijden van wachten, van groei, van leerlingschap, lijken prehistorisch. Tegenwoordig breng je een single uit en van de ene op de andere dag verwacht je dat stadions volstromen. Alsof een liedje, een handvol nummers op Spotify, voldoende zijn om een echt fenomeen te creëren. Maar de realiteit is veel complexer en minder flexibel.
De kosten van concerten
Dan is er de economische kwestie. Concerten kosten ... En veel. Het publiek heeft beperkte middelen en elke keuze brengt offers met zich mee. Denken dat elke artiest eindeloze tournees kan volhouden, met overal optredens en gegarandeerd uitverkocht, is een gevaarlijke illusie. Die, naast het feit dat ze de toets der feiten niet doorstaat, het risico loopt een verwoestende boemerang te worden. De kern van de zaak is simpel: door streaming zijn de inkomsten van artiesten drastisch verminderd. Muziek, begrepen als een verkoopbaar product, levert steeds minder op. De enige echte bron van inkomsten blijft dus liveoptredens. Die worden echter op een hectische manier georganiseerd. Datum na datum, zonder respijt. Tickets tegen exorbitante prijzen en een organisatieboulimia die vaak tot meer verlies dan winst leidt.
Uitverkochte concerten zijn steeds vaker het gevolg van ondoorzichtige strategieën : gratis tickets, lastminuteaanbiedingen, kunstmatig opgeblazen verkoopcijfers. Alles om een verhaal in stand te houden dat niet langer strookt met de realiteit. En de paradox is dat men na de pandemie dacht dat liveoptredens de redding van de muziekindustrie zouden zijn. De sleutel tot een herstart, tot het vinden van aansluiting bij het publiek. Maar in plaats daarvan blijken ze een tweesnijdend zwaard te zijn. Een oplossing die op de lange termijn al haar scheuren heeft laten zien. Want om een stadion te vullen heb je veel meer nodig dan een viral nummer. Je hebt een solide repertoire nodig, jarenlange constante aanwezigheid, een trouw publiek, een oprechte relatie. Je hebt de liefde van mensen nodig, het soort dat niet wordt gemeten in views of harten op Instagram.
Als het concert routine wordtIn dit toch al fragiele scenario is er nog een element dat alles ingewikkelder maakt: de inflatie van de live-ervaring . Ooit waren stadionconcerten uitzonderlijke gebeurtenissen. Mijlpalen in de carrière, historische momenten. Tegenwoordig lijken ze bijna een verplicht onderdeel te zijn geworden voor iedereen die erin slaagt een paar miljoen streams te verzamelen. Maar daarmee gaat er iets verloren. Het concert is niet langer verlangen, verovering, exclusiviteit. Het wordt routine. En routine, zoals we weten, maakt een einde aan de betovering.
Misschien ligt het probleem juist hier: degenen die tegenwoordig artistieke carrières leiden, lijken geen langetermijnvisie meer te hebben. Ze navigeren op zicht, improviseren, streven naar alles en nog wat . Maar zo branden ze terrein af, vermoeien ze de artiesten, vervreemden ze het publiek. En dat is jammer. Echt waar. Want muziek – Italiaanse en niet alleen – verdient deze drift niet. Ze verdient de verarming van betekenis, waarde en authenticiteit niet.
We zijn op een dood spoor beland. En de enige mogelijke weg lijkt terug te gaan. Toegeven dat we het mis hadden en proberen opnieuw te beginnen met wat ooit alles bijzonder maakte: het wachten, de kwaliteit, de langzame maar authentieke groei, het menselijke contact, de muziek, de echte muziek die geen special effects nodig heeft om op te winden. En misschien, in ieder geval een beetje, de nadruk op sociale media even laten varen.
Luce
