Kurdystan | PKK odpowiada na wezwanie Öcalana

Po dekadach zbrojnej walki z państwem tureckim, Partia Pracujących Kurdystanu (PKK) rozpoczęła w piątek składanie broni . Trzydziestu bojowników PKK, w tym czterech dowódców, spaliło broń w jaskini w północnym Iraku, jak zauważył reporter AFP. Bojownicy nazwali to wydarzenie „historycznym” i „demokratycznym”. Przedstawiciel tureckiego rządu określił to spalenie jako „nieodwracalny punkt zwrotny” w kierunku Turcji „bez terroryzmu”.

„Mamy nadzieję, że ten proces przyniesie pokój i wolność” – powiedział jeden z dowódców PKK podczas ceremonii. „Nasz naród potrzebuje pokojowego, wolnego, sprawiedliwego i demokratycznego życia bardziej niż kiedykolwiek” – dodał.

Krótka ceremonia odbyła się dziś rano w jaskini położonej około 50 kilometrów na zachód od Sulejmana Wspaniałego w autonomicznym regionie Kurdystanu w Iraku. Miejsce to wybrano ze względu na jego symboliczne znaczenie – według kurdyjskiej agencji informacyjnej Firat, w jaskini mieściła się kiedyś drukarnia kurdyjskich gazet.

Mamy nadzieję, że ten proces przyniesie pokój i wolność. Nasz naród potrzebuje pokojowego, wolnego, sprawiedliwego i demokratycznego życia bardziej niż kiedykolwiek.

Dowódca PKK na ceremonii

Bojownicy chcieli następnie wrócić do swoich baz w górach. Region ten stanowi bezpieczne schronienie dla uzbrojonych członków PKK, organizacji terrorystycznej, którą Turcja uznała za organizację zakazaną.

Wśród około 300 widzów ceremonii byli przedstawiciele prezydenta autonomicznego Regionu Kurdystanu, Nechirvana Barzaniego, oraz ministrowie spraw wewnętrznych Iraku i Kurdów. Obecnych było również kilku tureckich parlamentarzystów z prokurdyjskiej partii Dem, która pośredniczy między PKK a rządem tureckim. Według doniesień tureckich mediów, obecni byli również agenci tureckiego wywiadu.

Przedstawiciel tureckiego rządu określił ceremonię jako „kamień milowy” w trwającym procesie rozbrojenia. „Turcja nadal jest zdecydowana wspierać wszelkie wysiłki na rzecz rozbrojenia, stabilizacji i trwałego pojednania w regionie” – dodał.

Jan van Aken, przewodniczący Niemieckiej Partii Lewicy, również był obecny na ceremonii w północnym Iraku. „Zakaz działalności PKK musi teraz zostać zniesiony również w Niemczech” – zażądał w oświadczeniu. Wezwał również rząd niemiecki do „odgrywania aktywnej roli mediatora w tym procesie, biorąc pod uwagę, że osoby pochodzenia tureckiego i kurdyjskiego stanowią dwie największe grupy migrantów w Niemczech”.

PKK jest również uznawana za organizację terrorystyczną w Niemczech i innych krajach zachodnich. W Niemczech wielokrotnie wymierzano kary więzienia i toczono śledztwa przeciwko członkom PKK.

Kilka godzin przed złożeniem broni kurdyjscy Peszmergowie w północnym Iraku podobno odparli atak dwóch dronów. Jeden z nich został zestrzelony w pobliżu Sulejmana Wspaniałego w czwartek późnym wieczorem (czasu lokalnego), a drugi około trzy godziny później w prowincji Kurki, poinformował rzecznik Peszmergów.

Złożenie broni było odpowiedzią PKK na wezwanie uwięzionego przywódcy Abdullaha Öcalana . Pod koniec lutego wezwał on bojowników z więzienia do rozejścia się i wyrzeczenia się przemocy. Wcześniej, jesienią 2024 roku, prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan i jego prawicowo-nacjonalistyczny partner koalicyjny, MHP, niespodziewanie zwrócili się do Öcalana.

W przypadku rozwiązania PKK, zaoferowali 76-latkowi możliwość przedterminowego skrócenia kary dożywotniego pozbawienia wolności, którą odbywał na wyspie więziennej Imrali od 1999 roku. Następnie Demokraci podjęli się mediacji. 12 maja PKK ogłosiło swoje rozwiązanie i zakończyło trwającą od dziesięcioleci walkę. Cały proces rozbrojenia ma potrwać kilka miesięcy.

Według obserwatorów, osłabiona militarnie PKK mogła zgodzić się na proces pokojowy, aby ratować twarz. Erdoğan z kolei postrzega pojednanie jako szansę na zapewnienie sobie kolejnej kadencji na stanowisku głowy państwa .

Zgodnie z konstytucją nie może on ponownie kandydować w wyborach prezydenckich w 2028 roku. Jednak dzięki poparciu prokurdyjskich Demokratów uzyskałby niezbędną większość w parlamencie, aby ogłosić przedterminowe wybory i tym samym wystartować. Eksperci, tacy jak prezes Niemiecko-Tureckiego Towarzystwa Macit Karaahmetoğlu, który rozmawiał z AFP pod koniec marca, podejrzewają, że Erdoğan chce zapewnić sobie to poparcie poprzez pojednanie z PKK.

PKK walczyła z państwem tureckim i o prawa ludności kurdyjskiej od 1984 roku. W konflikcie między PKK a armią turecką zginęło ponad 40 000 osób. AFP/nd