Trump obniża podatki... złe wieści dla świata

Donald Trump ma już swoją nową ustawę podatkową. Deklaracja wojny społecznej, wewnętrznej i globalnej, zewnętrznej – z partnerami i wrogami. Łączy on drastyczne obniżki podatków dla 1% najbogatszych z drakońskimi cięciami wydatków na programy socjalne, w tym opiekę zdrowotną i pomoc żywnościową. I kpi ze świata, żądając, aby przeznaczał więcej pieniędzy na broń, podnosił podatki lub dokonywał cięć w zakresie wydatków państwa opiekuńczego, aby je sfinansować, podczas gdy on sam poświęca się budowaniu raju na ziemi dla najbogatszych w swoim kraju.

Jednym z najtrudniejszych do zrozumienia paradoksów funkcjonowania amerykańskiej hegemonii gospodarczej jest jej zdolność do nieustannego przekształcania stale rosnących deficytów publicznych w bodźce do wzrostu gospodarczego. Dla pozostałych, utrzymywanie niekontrolowanego deficytu publicznego przez ponad pół wieku oznaczałoby ruinę.

W USA sytuacja jest dokładnie odwrotna. Jego siła jest tym większa, im więcej pieniędzy jest winien światu. Pomyśl o Ronaldzie Reaganie i jego zwycięstwie nad Związkiem Radzieckim lub o Bushach – ojcu i synu. Również z Barackiem Obamą, Trumpem w pierwszej kadencji i Joe Bidenem. Bill Clinton był wyjątkiem potwierdzającym regułę. Od prezydentury Richarda Nixona (1969-1974) do obecnej administracji Trumpa najlepszym hasłem podsumowującym amerykańską politykę pieniężną jest „Najpierw Ameryka”.

Wielu analityków od dziesięcioleci przewiduje upadek hegemonii Waszyngtonu, ponieważ deficyty te i wynikające z nich zadłużenie, oprócz tego, że są niezaprzeczalnym dowodem jego słabości, byłyby niemożliwe do utrzymania. Najgorętszym zwolennikiem tej idei był francuski eseista Emmanuel Todd, tuż na początku XXI wieku, gdy Stany Zjednoczone miały przed sobą jeszcze prawie dwie dekady chwalebnej dominacji.

Nowe prawo podatkowe opracowane przez Trumpa i jego nienasyconych plutokratycznych kolegów ponownie gwałtownie zwiększy deficyt budżetowy i dług publiczny USA. Dzięki temu pozostanie królem rosnącego globalnego popytu i konsumpcji na planecie, na której popyt spada wszędzie – od Europy, przez Amerykę Łacińską, aż po same Chiny. To podatek imperialny: zatrzymujesz moje dolary, ich drukowanie nic mnie nie kosztuje, a ty musisz je zaakceptować po znacznie wyższej wartości, a przez nie żyję ponad stan, to prawda; Ale przyznaję ci przywilej dostępu do mojego rynku, największego i najbogatszego na świecie.

Przyspiesza się nowy cykl niestabilności, który wkrótce doprowadzi do kolejnego kryzysu finansowego.

Prawdą jest, że sposób, w jaki Trump prowadzi swoją politykę gospodarczą — łącząc ekspansję gospodarczą za pośrednictwem deficytów i wojnę handlową z głównymi dostawcami — wywołuje pozornie sprzeczne reakcje. Wyższe koszty zadłużenia i spadek wartości dolara, a także straty na giełdzie.

Być może planowane przez niego opodatkowanie bogatych zostałoby przyjęte ze względnym spokojem, podobnie jak miało to miejsce w przypadku poprzednich planów budżetowych jego poprzedników w Białym Domu, gdyby nie groźba wojny handlowej. Sprzeczne jest projektowanie programu ekspansji gospodarczej, który obejmuje ogromny deficyt i w związku z tym masową sprzedaż dolarów na całym świecie, jeśli potencjalni nabywcy nie mają dostępu do rynku tej waluty. Stany Zjednoczone zachowują dolary, ponieważ sprzedają swoje produkty i kupują papiery wartościowe, firmy i budynki od Amerykanów.

Pomimo tego wszystkiego nic nie wskazuje na to, że inwestorzy wątpią w wypłacalność drukarni Rezerwy Federalnej, choć działa ona z pełną wydajnością. Według najnowszych danych, wartość amerykańskich obligacji skarbowych w posiadaniu cudzoziemców wzrosła o 12% rocznie. Świat nadal ufa dolarowi amerykańskiemu, pomimo turbulencji wywołanych przez Trumpa. A to dlatego, że chociaż czasami może się wydawać, że gospodarka USA nie produkuje już towarów, a jedynie banknoty, siła dolara wynika z innych dźwigni władzy. Ponieważ hegemonia militarna i sprzedaż przemysłu na świecie z niej wynikały; kontrola dostaw energii (zawsze ropy naftowej; teraz, dzięki wojnie na Ukrainie, gazu); Wall Street, serce światowych finansów, arterie inwestycyjne, które docierają do każdego zakątka globu za pośrednictwem banków i gigantycznych funduszy kapitałowych; firmy technologiczne, które na całym świecie osiągają zawrotne zyski. Dolar jest tego skondensowanym przykładem: wygórowany przywilej zdefiniowany w latach 60. XX wieku przez Valéry'ego Giscarda d'Estaing, ministra finansów Francji.

Jakie będą konsekwencje ustawy podatkowej Trumpa dla reszty świata i dla Hiszpanii? Po pierwsze, jak już dyskutowano, zwiększenie wydatków na wojsko w celu zrównoważenia deficytu handlowego. Najnowocześniejsza technologia i sprzedaż produktów przemysłu zbrojeniowego to dwa główne filary działalności Stanów Zjednoczonych.

W USA niższe podatki dla bogatych; W Europie więcej na finansowanie broni, mniej na wydatki socjalne

Pomimo wszelkich pozorów Europa podąża ścieżką wyznaczoną przez Trumpa, który jeszcze przed objęciem urzędu powiedział partnerom z NATO, że będą musieli wydawać 5% na obronność (patrz La Vanguardia, 12 stycznia). Cel ten został już oficjalnie przyjęty po tej stronie Atlantyku. Spowoduje to ograniczenie wydatków na inne pozycje, gdyż nie jest to jedynie korekta budżetu. Trump eksportuje wojnę społeczną. Jego polityka sprawi, że na Starym Kontynencie podniosą się głosy opowiadające się za wdrożeniem rozwiązań podatkowych Trumpa również u nas, czyli radykalnymi obniżkami podatków, które jeszcze bardziej pogorszą problem finansowania finansów publicznych.

Ponadto, większa niestabilność finansowa, możliwe wzrosty inflacji i stóp procentowych... i ostatecznie, po przyspieszonym okresie inkubacji, nowy kryzys finansowy, ten dar, który amerykańskie deficyty zawsze pozostawiają po sobie w każdym z cyklów ekspansji.