Duże uproszczenie formalności pogrzebowych. Pieniądze szybciej i łatwiej trafią na konto

• Przyjęte przez Radę Ministrów zmiany to część zgłoszonych przez Polską Izbę Branży Pogrzebowej propozycji deregulacyjnych.
• O ich przygotowanie zwrócił się, kierowany przez Rafała Brzoskę, zespół, którego zadaniem stało się opracowanie m.in. ułatwiających działalność przedsiębiorcom czy ich klientom propozycji rozwiązań prawnych i instytucjonalnych.
• - To pierwszy projekt deregulacyjny, zgłoszony przez nas i przyjęty przez rząd. Przyczyni się on m.in. do dużego uproszczenia załatwiania formalności pogrzebowych dla obywateli (np. brak dokumentów w 95 proc. przypadków wniosków o zasiłek pogrzebowy w ZUS) i krótszy termin na wypłatę (skrócenie z 30 do 14 dni) - ocenia Izba.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zakłada m.in. znaczące uproszenia dla obywateli, zakładów pogrzebowych i administracji w obsłudze wniosków o zasiłek pogrzebowy. Polska Izba Branży Pogrzebowej zabiegała o nie od lat. To:

• Brak wydawania decyzji o przyznaniu zasiłku pogrzebowego w przypadku wniosków osób najbliższych zmarłego - brak konieczności dostarczania jakichkolwiek dokumentów do ZUS.
• Decyzja o prawie do zasiłku oraz jego wysokości będzie nadal wydawana w razie poniesienia kosztów pogrzebu m.in. przez więcej niż jedną osobę lub podmiot (np. pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związek wyznaniowy).
• Skrócenie terminu rozpatrzenia wniosku o zasiłek pogrzebowy z obecnych 30 dni do 14 dni.
• Uregulowanie pośrednictwa zakładów pogrzebowych w składaniu wniosków o zasiłek i możliwości wypłaty zasiłku bezpośrednio na konto zakładu.

Zdaniem Polskiej Izby Branży Pogrzebowej zaproponowane przepisy stanowią krok w dobrym kierunku, jednakże brak w nich kompleksowego rozwiązania zgłaszanych problemów:

1. Projekt dotyczy tylko zasiłków z ZUS (w 2019: 350 tys.), ale już nie pozostałych (KRUS, służby mundurowe i in.: 70 tys.) - na zmianach nie skorzystają osoby korzystające z innych niż ZUS systemach ubezpieczeń.
2. Brak ujednolicenia przepisów pomiędzy różnymi systemami i wprowadzenia odwołania do jednej ustawy o emeryturach i rentach z FUS (nadal zasiłki pogrzebowe będą uregulowane w aż 16 aktach prawnych).
3. Brak wprowadzenia otwartego katalogu wydatków, które można pokryć z zasiłku pogrzebowego (obecnie występują rozbieżności w interpretacjach urzędniczych).
4. Brak wprowadzenia jednej bazy danych o przyznanych zasiłkach pogrzebowych - pozostawienie możliwości nadużyć osób uprawnionych w różnych systemach i wypłaty więcej niż jednego zasiłku pogrzebowego w przypadku śmierci jednej osoby. Nie wprowadzono również ograniczeń w występowaniu o zasiłek pogrzebowy przez pracowników zakładów pogrzebowych, co rodzi ryzyko nowych nadużyć.

Zdaniem Polskiej Izby Branży Pogrzebowej, do realizacji propozycji zgłoszonych do inicjatywy SprawdzaMY - w odniesieniu tylko do wniosków o zasiłki obsługiwanych przez ZUS - konieczna jest również zmiana Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe. Dopiero to umożliwiłoby pełną elektronizację postępowań we wszystkich przypadkach.

Jednocześnie zwracamy uwagę, że w projekcie znalazła się tylko część z proponowanych i przyjętych przez zespół SprawdzaMY rozwiązań. Stąd też będziemy zabiegać o ich realizację na dalszych etapach prac legislacyjnych - zapowiada Wojciech Labuda, doradca Polskiej Izby Branży Pogrzebowej.

Dodaje, że Izba cały czas będzie działać na rzecz wprowadzenia kompleksowych zmian dotyczących m.in. uproszczenia wniosków o zasiłki pogrzebowe we wszystkich instytucjach - a także o realizację kolejnych zgłoszonych do inicjatywy SprawdzaMY projektów.

Priorytetem dla Polskiej Izby Branży Pogrzebowej jest też doprowadzenie do wejścia w życie nowelizacji Prawa pogrzebowego. Zdaniem organizacji przyczyni się ono m.in. do znacznego podniesienia poziomu usług funeralnych - np. poprzez podwyższenie wymogów dotyczących zatrudnienia w firmach pogrzebowych, jak również określenie precyzyjnych wymagań związanych z przechowywaniem i transportem zwłok czy kremacją.

Zaproponowane w nowelizacji Prawa Pogrzebowego rozwiązania mają przynieść budżetowi państwa znaczne wpływy, wynikające z likwidacji tzw. szarej strefy, szacowanej nawet na 1-2 mld zł.