Magia podróży lotniczych. Jak przezwyciężyć lęk przed lataniem?
Loty samolotem otworzyły przed nami świat – dziś podróż między kontynentami to kwestia kilku godzin. To wygodny, szybki i bezpieczny sposób przemieszczania się, idealny zarówno dla turystów, jak i osób podróżujących służbowo. Latanie rozwija, odpręża i poszerza horyzonty. Jednak dla niektórych wiąże się z lękiem, który może utrudniać realizację planów. Jak oswoić strach przed lataniem i czerpać radość z każdej podróży? Poznaj sprawdzone metody na komfortowy lot.
Lęk przed lataniem? Gdzie może leżeć jego przyczyna?Lęk przed lataniem, czyli tzw. awiofobia bywa wynikiem błędnych wyobrażeń na temat zasad działania samolotu, jego możliwości technicznych. Nasilenie objawów może też być spowodowane także występowaniem innych zespołów lękowych jak klaustrofobia związana z obawami przed przebywaniem w małych, zamkniętych pomieszczeniach czy nawet lęk wysokości. Często lęk jest także konsekwencją negatywnych doświadczeń podczas poprzednich lotów, wywołanych np. turbulencjami - tłumaczy Dominika Wrońska, psycholożka specjalizująca się w pracy z lękiem.
Warto podkreślić, że tego typu obawy nie są zjawiskiem rzadkim – to w końcu ziemia, a nie niebo są naszym naturalnym środowiskiem. Często dotyczą przede wszystkim osób, które nigdy nie podróżowały samolotem i wywołuje je tzw. lęk przed nieznanym, brak kontroli nad sytuacją i własnym losem w sytuacji zagrożenia, co bezpośrednio przekłada się na poczucie bezpieczeństwa. Na szczęście istnieją skuteczne metody radzenia sobie z tymi obawami.
W trakcie mojej praktyki zawodowej pojawiło się mnóstwo osób, które z sukcesem pokonały swoje obawy i dziś czerpią radość z podróży w przestworzach. Jak pokonać strach i cieszyć się z latania? Przede wszystkim należy rozpocząć od właściwego zdiagnozowania źródła problemu. Warto zadać sobie pytanie, co tak naprawdę wywołuje niepokój i poczucie dyskomfortu – podkreśla ekspert D. Wrońska.
W przypadku, gdy pasażer boi się lotu, przede wszystkim należy poinformować o tym fakcie załogę już w momencie wejścia do samolotu. Personel pokładowy dokłada zawsze starań, aby taką osobę mieć bliżej siebie, otoczyć ją wyjątkową opieką i wsparciem, podtrzymać na duchu i uspokoić.
Pierwsze stewardesy, które pojawiły się na pokładach samolotów w latach 30. ubiegłego wieku, musiały być dyplomowanymi pielęgniarkami. Dziś od personelu pokładowego nie wymaga się już takiego wykształcenia, ale „gen opieki” jest w tej pracy niezbędny. Nie jest to rzecz, której można się nauczyć z książki lub w ciągu jednego wykładu. Już podczas rekrutacji zwraca się uwagę na odpowiednie predyspozycje kandydatki lub kandydata do pracy na pokładzie samolotu. Potem zaczyna się wielotygodniowe szkolenie. Jest to intensywny kurs obejmujący procedury zwykłe i awaryjne, zarządzania zasobami załogi, ćwiczenia ewakuacji w symulatorze samolotu i na basenie, zagadnienia związane z serwisem pasażerskim i wiele innych. Każdy członek załogi co roku przechodzi kilkudniowe szkolenie okresowe oraz line-check, czyli lot kontrolny pod okiem instruktora. Sprawdzane jest dosłownie wszystko: od znajomości procedur i wyposażenia, aż po zachowanie na pokładzie. Dopiero zaliczenie line-check’u dopuszcza do latania przez najbliższy rok – mówi Kajetan Gawarecki, instruktor medyczny Polskich Linii Lotniczych LOT, doświadczony pielęgniarz oraz wykładowca akademicki.
Wszyscy członkowie personelu pokładowego są szkoleni z zakresu medycyny lotniczej oraz zasad udzielania zaawansowanej pierwszej pomocy w stanach nagłych. Personel pokładowy nigdy nie lekceważy złego samopoczucia pasażera, gdyż ból głowy w samolocie może np. być objawem niedotlenienia, odwodnienia albo silnego stresu. Załoga musi wiedzieć, jak pomóc – dodaje instruktor.
Często w pokonywaniu lęku przed podróżami samolotem bardzo pomocna może okazać się odpowiednia dawka wiedzy. Ile procedur musi zostać spełnionych, aby samolot został dopuszczony do lotu? Jak powstają turbulencje? Dlaczego okna w samolocie są zaokrąglone i składają się aż z trzech warstw? Co sprawia, że samoloty latają? Czy podróże lotnicze są bezpieczne?
Odpowiedzi tylko na te kilka powyższych pytań mogą zupełnie zmienić optykę. Zaprzyjaźnienie się z faktami, statystykami i wypowiedziami ekspertów może naprawdę zdziałać cuda. Opcji jest wiele – filmy, książki, artykuły naukowe, a nawet podcasty!
Zapoznaj się z technikami relaksacyjnymiDla niektórych osób bardzo pomocne może okazać się także wprowadzenie w życie treningów relaksacyjnych. Odpowiednie ćwiczenia technik głębokiego oddychania, wizualizacji i właściwego napinania mięśni, jak np. trening Jacobsona lub trening autogenny Schultza, potrafią być nieocenione w przezwyciężaniu lęku przed lataniem. Można także stosować techniki relaksacyjne, a ulubione nagrania po prostu zabrać ze sobą na pokład samolotu. W trakcie rejsu warto także mieć przy sobie ulubioną książkę, wciągający podcast, czy pobrane wcześniej odcinki dokumentów podróżniczych. Wszystko po to, aby odciągnąć złe myśli i przenieść je na zupełnie inne tory.
Po prostu lataj – trening czyni mistrzaTo powiedzenie sprawdza się praktycznie w każdej dziedzinie życia. W tym przypadku im więcej lotów na koncie, tym każdy kolejny staje się już zupełnie normalną, dobrze znaną czynnością. Po pewnym czasie każdy potencjalnie podejrzany dźwięk, każde niespodziewane drgnięcie nie robi już takiego wrażenia. To naprawdę tylko kwestia czasu.
Zrezygnuj z używek, wybierz wodęWiele osób jako sposób na ujarzmianie lęku przed lataniem stosuje alkohol. Niestety, po pierwsze po jego spożyciu strach nie minie – wręcz przeciwnie - może potęgować stany lękowe, a dodatkowo często nasila dyskomfort związany ze zmianami ciśnienia w samolocie. Warto także nadmienić, że spożywanie alkoholu przyspiesza odwodnienie organizmu i zwiększa zmęczenie. Jeśli chcemy o siebie zadbać, najlepszym rozwiązaniem będzie regularne picie wody przez cały czas trwania lotu. Piękna, nawodniona cera po przylocie będzie najlepszą formą podziękowania organizmu.
A jeśli to wszystko za mało? Nie bój się prosić o pomoc specjalistyW przypadku, kiedy wszystkie powyższe metody okazują się niewystarczające, warto poszukać odpowiedniego wsparcia i pokonać lęk pod okiem specjalisty.
Pracuję poznawczo-behawioralnie i rekomenduję stopniowe podchodzenie do tematu lęku związanego z lataniem: jest część gabinetowa, w której omawiamy problem, są techniki wyobrażeniowe i różne formy ekspozycji np. korzystanie z symulatorów. To warto rozważyć – mówi Dominika Wrońska. Pamiętam pacjenta, który w ramach obowiązków służbowych miał regularnie latać do Australii. Był to dla niego spory stres, więc zaczął szukać profesjonalnej pomocy. Dziś korzysta z usług linii lotniczych dużo spokojniej i pewniej. Są też pacjenci, którzy przeszli drogę od lęku do czerpania ogromnej przyjemności i radości z podróży w przestworzach. To naprawdę możliwe – przekonuje psycholożka D. Wrońska.
Podróżowanie samolotem daje możliwość odkrywania nowych miejsc, poznawania odmiennych kultur i doświadczania zupełnie nowych rzeczy, jednak lęk przed lataniem może skutecznie pokrzyżować podróżnicze plany. Stając z nim oko w oko trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, co jest silniejsze obawy, czy marzenia? Przezwyciężenie lęku wymaga pracy, jednak przy pełni zaangażowania, pokochanie latania jest naprawdę możliwe.
Materiał powstał we współpracy z PLL LOT
Aktualizacja: 18/06/2025 18:00
politykazdrowotna
