Ważne uprawnienia dla honorowych dawców krwi. Rzecznik Praw Pacjenta przypomina zasady

Uprawnienia dla honorowych dawców krwi

Honorowi dawcy krwi i osoby decydujące się na przeszczepy ratują życie. Mogą oni liczyć na szczególne uprawnienia.

- Dawcy krwi i szpiku to cisi bohaterowie naszego systemu ochrony zdrowia. Ich bezinteresowna postawa ratuje życie tysięcy pacjentów każdego roku. Przywileje, które im przysługują, są wyrazem społecznego uznania, ale przede wszystkim formą wsparcia i zachęty do dalszego niesienia pomocy. Państwo ma obowiązek nie tylko chronić zdrowie obywateli, ale także doceniać tych, którzy aktywnie je ratują - wyjaśnił Bartłomiej Chmielowiec Rzecznik Praw Pacjenta.

RPP przypomniał o szczególnych uprawnieniach, jakie przysługują honorowym dawcom krwi oraz dawcom przeszczepów w systemie opieki zdrowotnej.

Każdej osobie, która bezpłatnie oddała krew oraz została zarejestrowana w Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa przysługuje:

• tytuł "Honorowego Dawcy Krwi"
• zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew oraz w dniu następnym i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia

Przy tym uprawnieniu należy zwrócić uwagę na trzy aspekty:

– to na pracodawcy spoczywa obowiązek zwolnienia pracownika

– pracodawca powinien być przez pracownika wcześniej uprzedzony o nieobecności

– pracownik otrzymuje zwolnienie od pracy na dzień, w którym chciał oddać krew lub na kilka godzin również gdy z przyczyn medycznych nie doszło do donacji.

• zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju; koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi
• posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi lub jej składników o wartości kalorycznej 4 500 kalorii, bardzo często jest to ekwiwalent w postaci 9 czekolad
• dawcom rzadkich grup i dawcom, którzy przed pobraniem zostali poddani zabiegowi uodpornienia lub innym zabiegom w celu uzyskania osocza lub surowic diagnostycznych, przysługuje oprócz wymienionych uprawnień ekwiwalent pieniężny za pobraną krew i związane z tym zabiegi
• możliwość odliczenia darowizny na cele krwiodawstwa w danym roku podatkowym - wysokość ulgi zależy od ilości oddanej krwi. Wysokość ulgi obliczamy mnożąc ilość faktycznie oddanej honorowo krwi (lub osocza) przez przyjęty dla tej ulgi przelicznik, w postaci obowiązującego ekwiwalentu pieniężnego za 1 litr pobranej krwi.

Wyszczególnienie uprawnień dla dawców

Jak wyjaśnia RPP, dla "Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi" przywileje są szersze. Tytuł ten przysługuje każdej kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi i każdemu mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi oraz każdemu, kto oddał odpowiadającą tej objętości ilość innych składników krwi.

Oprócz uprawnień dla "Honorowych Dawców Krwi" przysługuje im także:

• prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością oraz usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach;
• prawo do bezpłatnych leków objętych wykazem leków refundowanych (w granicach określonych przez ustawę);
• możliwość poruszania się bezpłatnie lub z określoną ulgą (50 proc. czy 75 proc.) komunikacją miejską. Dany organ uchwałodawczy (rada gminy, rada miasta) poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego samodzielnie ustala przepisy dotyczące sposobu przyznawania zniżek. Spis większości miast w których taka zniżka występuje można znaleźć https://krwiodawcy.org/ulgi-w-komunikacji-miejskiej.

W przypadku "Zasłużonych Dawców Przeszczepów" przywileje są analogiczne jak dla zasłużonych dawców krwi, ze względu na ich wkład w ratowanie życia innych osób:

• prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w ramach NFZ;
• zwrot kosztów związanych z procedurą (koszty wyżywienia, zakwaterowania, przejazdów na badania i zabieg);
• pełnopłatne dni wolne na czas badań i podczas zabiegu;
• Legitymacja Honorowego Dawcy Przeszczepu;
• prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w ramach NFZ;
• bezpłatne leki refundowane (zgodnie z przepisami, które to określają).

Korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością:

• przyjmowanie poza listą oczekujących i dostarczenie świadczeń w możliwie najkrótszym terminie,
• nie oznacza to gwarancji, że świadczenie zostanie udzielone w dniu zgłoszenia, ale termin powinien być ustalony poza kolejnością,
• w przypadku AOS termin nie powinien być dłuższy niż 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.

Chcąc korzystać z przywilejów, należy posiadać odpowiedni dokument potwierdzający status:

• Legitymację Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi
• Legitymację Zasłużonego Dawcy Przeszczepu

Uprawnienia przysługują zarówno w placówkach publicznych, jak i niektórych niepublicznych, które mają zawartą umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Rzecznik Praw Pacjenta zachęca wszystkich uprawnionych do korzystania z przysługujących im praw, a personel medyczny do ich respektowania.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.