Chcą podnieść płacę minimalną do 35 tys. rubli: jak to zmieni życie pracowników

Na początku lipca premier Michaił Miszustin zorganizował sesję strategiczną poświęconą walce z ubóstwem, nierównościami i zwiększeniu realnych dochodów obywateli, podczas której ogłosił cel podniesienia płacy minimalnej do 35 tys. rubli do 2030 roku. To nie pierwszy raz, kiedy rząd mówi o chęci osiągnięcia poziomu 35 tys. rubli płacy minimalnej, ale jak daleko faktycznie posunął się w kierunku realizacji tego celu?

Minimalne wynagrodzenie w Rosji w 2025 roku wynosi 22 440 rubli miesięcznie przed odliczeniem podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Jest to minimalna kwota, jaką pracodawca jest zobowiązany zapłacić pracownikowi za pełny miesiąc pracy, pod warunkiem, że pracownik wywiązuje się z godzin pracy i obowiązków służbowych.

Według różnych źródeł, od 3 do 4 milionów pracowników w Rosji otrzymuje wynagrodzenie równe płacy minimalnej, ale wysokość tego „minimum” ma znaczenie nie tylko dla tych obywateli. Faktem jest, że płaca minimalna stanowi podstawę nie tylko do regulowania wynagrodzeń, ale także do ustalania świadczeń z tytułu czasowej niezdolności do pracy, ciąży i porodu, a także innych rodzajów obowiązkowego ubezpieczenia społecznego. Ustawa stanowi, że wynagrodzenie pracownika nie może być niższe niż płaca minimalna, a w przypadku naruszenia tego wymogu pracodawcy mogą zostać ukarani grzywną.

Podniesienie płacy minimalnej do 35 tysięcy rubli do 2030 roku to strategiczny cel rosyjskiego rządu, mający na celu zmniejszenie nierówności społecznych i poprawę jakości życia ludności. Ale czy osiągnięcie tego wskaźnika jest tak łatwe i jakie zmiany czekają społeczeństwo na drodze do tego celu?

„Aby osiągnąć ten cel 35 tysięcy rubli, wymagany jest średni roczny wzrost płacy minimalnej o 9,4% (w latach 2026–2030 włącznie). Dla porównania, w ciągu ostatnich pięciu lat, od 2020 do 2025 roku, płaca minimalna wzrosła z 12 130 do 22 440 rubli, co odpowiada średniemu rocznemu wzrostowi o 13,2%” – obliczył Władimir Czernow, analityk w Freedom Finance Global. Zatem, w wartościach bezwzględnych, rząd nadal dąży do aktywnego wspierania dochodów obywateli, ale ich tempo wzrostu będzie umiarkowanie niższe w porównaniu z poprzednimi pięcioma latami. Analityk konkluduje, że osiągnięcie wyznaczonego celu jest całkiem realne, ale konieczne jest kontrolowanie ryzyka inflacji, ponieważ wskaźnik ten wpływa na kształtowanie modelu wzrostu gospodarczego i stabilności społecznej.

„Podwyższenie płacy minimalnej to standardowy krok w obliczu długotrwałej wysokiej inflacji i rosnących cen podstawowych dóbr i usług” – mówi ekonomista Andriej Łoboda, jeden z czołowych menedżerów w branży komunikacji finansowej. Przypomina, że w ostatnich miesiącach roczna stopa inflacji wahała się w przedziale 9–10%. „Należy pamiętać, że w obecnej sytuacji gospodarczej wzrost płacy minimalnej może jedynie częściowo zrekompensować spadek siły nabywczej. Nie wyprzedza inflacji, a wręcz ją dogania” – uważa ekspert. Oznacza to, że nawet po podniesieniu płacy minimalnej realne płace (z uwzględnieniem inflacji) mogą spaść.

Z punktu widzenia stabilności społecznej, podniesienie płacy minimalnej będzie miało naturalnie pozytywny wpływ na społeczeństwo, ponieważ płaca minimalna stanowi podstawę do obliczania szerokiego zakresu świadczeń: chorobowego, zasiłków i zasiłków macierzyńskich. Andriej Łoboda przypomina, że „podniesienie płacy minimalnej automatycznie podniesie te świadczenia”. Co więcej, głównym skutkiem ekonomicznym będzie spadek liczby pracowników otrzymujących wynagrodzenie poniżej minimum socjalnego, co z kolei przyczyni się do zmniejszenia skali ubóstwa. Jednak, jak zawsze, nawet w tym przypadku mogą istnieć pewne zagrożenia.

Dotyczy to w szczególności sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Fundusz płac rośnie, co oznacza wyższe koszty wynagrodzeń. Dla firm o niskich marżach (wskaźnik odzwierciedlający stosunek zysku ze sprzedaży do przychodów) jest to szczególnie trudne, ponieważ są one zmuszone albo redukować zatrudnienie w celu optymalizacji kosztów, albo podnosić ceny towarów i usług, co obniża ich konkurencyjność na rynku. „Bez ulg podatkowych i kredytowych niektórzy przedsiębiorcy, którzy muszą podwyższyć płacę minimalną, mogą zejść do podziemia lub redukować zatrudnienie” – ostrzega Andriej Łoboda.

Patrząc na sytuację całościowo, prognozy dotyczące wzrostu płacy minimalnej można uznać za całkiem pozytywne, uważają eksperci, z którymi rozmawiał MK. „Z punktu widzenia makroekonomii takie tempo wzrostu płacy minimalnej można uznać za realistyczne. Jeśli inflacja w Rosji w nadchodzących latach utrzyma się na poziomie 4-5% rocznie, do czego dąży Bank Rosji, to planowany wzrost płacy minimalnej o 9-10% rocznie zapewni stabilny realny wzrost płacy minimalnej” – mówi Czernow. Oznacza to, że do 2030 roku walka z ubóstwem i świadczenia socjalne osiągną nowy poziom, który może poprawić życie pracowników w Rosji.