Twee spelers van het nationale team sliepen in Ramona Bachmanns kamer om haar te beschermen. Nu vertelt ze over haar angststoornissen.

Toen Pia Sundhage maandagochtend de EK-selectie presenteerde in de Bahnhofstrasse in Zürich, waren de 23 speelsters al bekend. De Zwitserse voetbalbond (SFV) had de namen in de loop van het weekend geleidelijk bekendgemaakt in een soort speurtocht. Grote verrassingen waren er niet; het meest verbazingwekkende was dat de 19-jarige Leila Wandeler van Olympique Lyon de selectie haalde zonder ooit eerder voor het nationale elftal te hebben gespeeld.

Ook Coumba Sow en Alisha Lehmann zijn van de partij, die begin dit jaar bij verschillende selecties ontbraken. Seraina Piubel daarentegen maakte geen deel uit van de selectie. Zij was een van de weinige doelpuntenmakers op het WK van 2023.

Negen dagen voor de start van het EK thuis is echter één speelster het grote gespreksonderwerp, wier afwezigheid een gat achterlaat dat niet gemakkelijk te vullen zal zijn: Ramona Bachmann. Haar kruisbandscheuring twee weken geleden was een bittere pil voor de 34-jarige, die al bijna 20 jaar een sleutelfiguur is in de nationale ploeg en wordt beschouwd als een van de meest opvallende speelsters in de Zwitserse voetbalgeschiedenis.

Bachmann onthulde dit weekend dat ze recent veel diepere afgronden had meegemaakt dan alleen het missen van een toernooi. Toen Bachmann zes maanden geleden het dieptepunt in haar leven bereikte, was voetbal ver weg. In een 15 minuten durend SRF-verslag vertellen Bachmann en haar beste vrienden hoe het leven van de speelster werd beheerst door angststoornissen en paniekaanvallen, en hoe ze uiteindelijk een uitweg uit de crisis vond dankzij een ziekenhuisopname van zeven weken.

Bachmann leefde meer dan een jaar met de symptomen zonder het iemand te vertellen. Ze kon niet uitleggen wat er met haar aan de hand was. "Het begreep me allemaal niet", zegt ze. Ze is een sterke figuur in het nationale team, niet alleen vanwege haar prestaties, maar ook vanwege haar zelfverzekerde houding en haar openheid over haar privéleven en seksualiteit.

Maar plotseling leek Bachmann niet meer in haar element. Haar ouders en Meriame Terchoun, haar vertrouweling in het nationale team, vertelden SRF dat Bachmann geen plezier meer in het leven toonde. Ze was leeg, niet echt aanwezig in gesprekken.

Het was vooral erg in november vorig jaar tijdens een reünie van het nationale team. Toen een medewerker Bachmann haar kamerkaart in het hotel overhandigde en zei dat haar kamer op de zesde verdieping was, raakte de speelster in paniek: "Ik hoopte dat het raam niet open kon." Ze wilde zichzelf niet bezeren, maar ze was bang dat ze de controle zou verliezen. Ze vertelde het aan Terchoun. Terchoun en teamgenoot Coumba Sow overnachtten in Bachmanns kamer en plaatsten een kopje op de deurknop zodat ze het zouden horen als Bachmann de kamer zou verlaten. Ze raadpleegden ook de sportpsycholoog van het team. Slechts een paar maanden eerder wilde Bachmann niet geloven dat ze professionele hulp nodig had, maar nu was het duidelijk.

De medische afdeling van het nationale team regelde dat de speelster werd opgenomen in de privékliniek in Meiringen. Bachmann zegt: "Ik heb een hel doorgemaakt. Ik dacht niet dat mijn toestand zou verbeteren." Aanvankelijk weigerde ze medicijnen te nemen omdat ze er bang voor was. Zelfs in het dagelijks leven stelt ze het slikken van pillen zo lang mogelijk uit. Het medische team legde haar uit dat therapie niet zou slagen als ze geen hulp zou accepteren.

Bachmann gaf toe en de medicatie hielp haar aanvankelijk weer normaal te slapen. Bachmann reageerde ook goed op gesprekstherapie en kunsttherapie, en genoot vooral van schilderen. Gemiddeld verblijven patiënten met hun diagnose vijf tot acht weken in de kliniek; Bachmann mocht na zeven weken weer naar huis. De spelers van het nationale team werden geïnformeerd over Bachmanns reis.

Wat houdt de diagnose 'gegeneraliseerde angststoornis en paniekstoornis' precies in? Sebastian Dittert, hoofdarts van de Meiringen Privékliniek, vertelt SRF: "Een gevoel van constante angst gaat gepaard met spanning. Je denkt dat er iets kan gebeuren, met jezelf of met de mensen om je heen."

Het is onduidelijk wat Bachmanns angststoornis heeft veroorzaakt; ze heeft geen trauma meegemaakt. Ze legt het zelf uit door te zeggen dat ze voor het eerst angst voor verlies ervoer toen ze haar huidige vrouw, Charlotte Baret, ontmoette. Baret vertelde SRF dat ze aangenaam verrast was door hoe snel Bachmann herstelde na zo'n lange, donkere periode. Tegen de tijd dat Baret in mei beviel van hun zoon, had Bachmann haar angststoornis overwonnen – haar verblijf in het ziekenhuis hielp haar hierbij.

Bachmann, die tot eind 2026 onder contract staat bij de Houston Dash, zegt nu: "Tonen dat je je niet goed voelt, is kracht." Een andere aanvoerder van het nationale team, aanvoerder Lia Wälti, heeft dit al bewezen. Ze nam twee jaar geleden een pauze vanwege haar mentale gezondheid en wilde er daarna bewust over praten – toen ze besefte hoe vaak mentale gezondheidsproblemen in het voetbal aan de buitenwereld worden gecommuniceerd als blessures.

Twee van Zwitserlands beste voetbalsters hebben openlijk gesproken over een onderwerp dat ooit taboe was: dat zelfs een prestatiegerichte topsporter niet in elke situatie de sterkste en onaantastbaar hoeft te zijn – of kan zijn. Dat is geen toeval. De protagonisten van het vrouwenvoetbal willen er alles aan doen om waarden zoals openheid, acceptatie en begrip te behouden, ondanks de snelle groei.

De Zwitserse ploeg voor het EK voor dames. Keepers: Nadine Böhi, St. Gallen / Union Berlin (GER); Elvira Herzog, Leipzig (DU; 21 caps); Livia Peng, Bremen / Chelsea (ENG; 9). – Defensie: Luana Bühler, Tottenham (ENG; 60 caps / 3 goals); Viola Calligaris, Juventus (ITA; 66/8); Noelle Maritz, Aston Villa (ENG; 128/2); Nadine Riesen, Frankfurt (DE; 29/1); Julia Stierli, Freiburg (DU; 48/1). – Middenveld: Iman Beney, Young Boys / Manchester City (ENG; 10/0), Noemi Ivelj, Grasshoppers / Eintracht Frankfurt (DU; 10/1); Sandrin Mauron, Servette Chênois (45/2); Géraldine Reuteler, Frankfurt (DU; 76/13); Coumba Sow, Bazel (55/13). Meriame Terchoun, Dijon (FRA; 43/3); Smilla Vallotto, Hammarby (ZWE; 22/2); Lia Wälti, Arsenal (ENG; 127/5); Riola Xhemaili, PSV Eindhoven (NED) / Wolfsburg (GER; 30/5). – Storm: Ana-Maria Crnogorcevic, Seattle Reign (VS; 168/74); Svenja Fölmli, Freiburg (DU; 25/4); Alisha Lehmann, Juventus Turijn (ITA; 59/8); Alayah Pilgrim, AS Roma (ITA; 13/3); Sydney Schertenleib, FC Barcelona (ESP; 12/2); Leila Wandeler, Olympique Lyon (FRA; 0/0).